Trzecim cyklem, który przygotowaliśmy dla miłośników wyścigów konnych w portalu Traf News, na długie zimowe tygodnie bez gonitw w Polsce, będzie seria odcinków, w których zaprezentujemy najbardziej utytułowane i najlepiej rokujące ogiery czołowe, kryjące w naszym kraju w sezonie stanówkowym 2023. Wśród czynnych w Polsce reproduktorów gwiazdą jest bez wątpienia Ecosse i to od tego 23-latka wypada zacząć przegląd stanowiących w Polsce ogierów.
Urodzony w 2000 roku we Francji Ecosse (Peintre Celebre – Elacata po Acatenango) został wyhodowany przez słynną niemiecką stadninę Ammerland. Do Polski sprowadzony został przez Andrzeja Zielińskiego.
Na torze wyścigowym biegał mało i przeciętnie, ze względu na kłopoty zdrowotne, bo możliwości miał spore. Do startu na Służewcu wychodził dwukrotnie w wieku czterech lat w treningu Andrzeja Walickiego – zajął drugie i trzecie miejsca w gonitwach III grupy, wygrał skromną sumę 1260 zł.
Użycie Ecosse’a jako reproduktora było trochę wbrew hodowlanym kanonom, ze względu na jego ubogą karierę. Cenny rodowód ogiera zachęcił jednak właściciela Stadniny Pegaz do użycia Ecosse’a w hodowli, a czas pokazał, że ryzyko się opłaciło i był to strzał w dziesiątkę.
Ojciec Ecosse’a, Peintre Celebre, był wybitnym koniem wyścigowym, „Koniem Roku” 1997 w Europie (zwyciężał m.in. w Prix de l’Arc de Triomphe G1, Prix du Jockey Club G1 i Grand Prix de Paris G1; Timeform i Racing Post przyznały mu rating 137 funtów). W pamięci fanów wyścigów konnych szczególnie zapadło jego zjawiskowe zwycięstwo w najbardziej prestiżowej i najwyżej dotowanej gonitwie dla koni pełnej krwi angielskiej w Europie Nagr. Łuku Triumfalnego.
Dosiadany przez Oliviera Pesliera, przygotowywany do startu przez André Fabre’a ogier, zwyciężył o 5 długości przed og. Pilsudski (zwycięzca sześciu wyścigów G1 – m.in. BC Turf i Japan Cup) bijąc o 3,4 sekundy dotychczasowy rekord toru (dystans 2400 metrów pokonał w 2″24,6).
Po zakończeniu kariery wyścigowej Peintre Celebre okazał się dobrym reproduktorem (moje kryterium dla takiej oceny to – 50% zwycięzców, 5 % zwycięzców gonitw Black Type+ zdolność do dawania koni wybitnych, zwycięzców G1) – na torze wyścigowym triumfowało 642 jego potomków (63 % biegającego potomstwa), 67 z nich odnosiło sukces w gonitwach Black Type (6,5 % biegającego potomstwa) w tym 12 – Pride, Bentley Biscuit, Castledale, Dai Jin, Byword, Vallee Enchantee, Mr Sandgroper, Pearl of Love, Sudan (półbrat kryjącego w Polsce og. Safety Wire), Mr Celebrity, Jam Alley i Belle et Celebre – w gonitwach Grupy 1.
Matka Ecosse, Elacata, połsiostra zwycięzcy niemieckiego St Leger og. El Surimo, zwyciężała na torze wyścigowym 4-krotnie, m.in. w Prix Corrida G3. W 1992 roku została sklasyfikowana na 9-tym miejscu w handikapie koni 2-letnich w Niemczech (trzecie najwyższe miejsce wśród klaczy – wyżej ocenione zostały jedynie Quebrada i Rhode Island). W stadzie pozostawiła po sobie 5 zwycięzców – og. My Pal Al (12 razy pierwszy w Szwecji), og. Sledmere (10 razy pierwszy we Francji), wał. El King (2 razy pierwszy we Francji), og. Elasili (1 zwycięstwo we Francji), kl. East Society (zwyciężała w Niemczech) oraz niezłą matkę stadną kl. Eiszeit, która w stadzie dała zwycięzcę Listed og. Eiswind.
Elacata jest przedstawicielką cennej linii żeńskiej założonej w Niemczech przez kl. Egina (Alycidon – Rough Justice po Atount Maitre). Urodzona w 1956 roku w Irlandii klacz w stadzie dała m.in. og. Elviro (Deutsches Derby, Concentra-Pokal des Deutschen Investment-Trust, Preis des Norddeutschen Lloyd Bremen, Preis von Hoppegarten, Hoffnungspreis), kl. Elektra (Bavarian-Rennen), i kl. Eirene (Preis der Winterkönigin, Alexander Rennen). Poprzez swoje córki Elektrę i Elisabeth (III matka Ecosse) jest protoplastką zwycięzców gonitw klasycznych w Niemczech – Enora, Elle Danzig, El Tango, wspomnianego El Surimo, triumfatorów Preis Von Europa Ebano i Empoli oraz znanych miłośnikom wyścigów konnych w Polsce reproduktorów: Estejo (ojciec Tunisa) i Balios.
Karierę stadną Ecosse (czyli w tłumaczeniu „Szkot”) rozpoczął w 2005 roku. Pierwotnie bardzo wąsko użyty w hodowli (z roczników 2006-2011 biegało po nim w Polsce zaledwie 20 koni) szybko okazał się znakomitym reproduktorem.
Z debiutanckiego rocznika 2006 (biegały 3 konie) pochodzą polski derbista Soros (wyhodowany przez Tadeusza Sobierajskiego, od widzowskiej klaczy Sordina, wnuczki słynnej Sonory) oraz wicederbista Zico, wyhodowany przez zmarłego niedawno Grzegorza Kaczmarka, który był sąsiadem Andrzeja Zielińskiego, właściciela Ecosse’a. Zico to wnuk świetnej Zagary, także wyhodowanej przez Kaczmarka, która wygrała dla niego Wielką Warszawską. Podczas Derby 2009 nad torem szalała wielka ulewa, a potomstwo Ecosse’a zwykle znakomicie czuło się na grząskiej nawierzchni.
Z rocznika 2009 wśród koni po Ecossie pochodzi tak znakomity koń, jak najwyżej oceniony, obok Inter Royal Lady, w handikapie generalnym dwulatek w drugiej dekadzie XXI wieku (84 kg) og. Prince of Ecosse (Nagr. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, kat.A – o 8 dł. – oraz Nagroda Mokotowska, kat.A). Trenowany przez Andrzeja Walickiego Prince of Ecosse w fenomenalnym stylu bił dwulatki importowane z Europy Zachodniej.
Wydaje się, że wyhodowany przez Andrzeja Zielińskiego niezwykle utalentowany Prince of Ecosse miał możliwości, by wygrać na Zachodzie gonitwę rangi Pattern, niestety, jesienią, tuż po Mokotowskiej, na treningu złamał nogę, a po wyleczeniu kontuzji nie był w stanie biegać już na tak wysokim poziomie jak wcześniej.
Kolejnym wielkim synem Ecosse’a, wyhodowanym w stadninie Pegaz, był czempion 3-letnich koni w Polsce w sezonie 2013 – og. Patronus 2010 (Derby,kat.A, Wielka Warszawska, kat.A). Trenowany przez Andrzeja Walickiego Patronus jest ostatnim koniem polskiej hodowli, który wygrał Derby i Wielką Warszawską.
Babka Patronusa, a matka Prince of Ecosse – Princess Dancer (również sprowadzona z Niemiec przez Andrzeja Zielińskiego), jest także babką niemieckiego derbisty, a obecnie cenionego reproduktora europejskiej klasy – Pastoriusa.
Kolejnym świetnym ogierem z podwarszawskiej stadniny braci Zielińskich był czempion koni 2-letnich w Polsce w sezonie 2012 – og. Pillar 2010 (Iwna, kat.A, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, kat.A, Mokotowska, kat.A 3m. Derby, kat.A). Z koni po Ecosse na poziomie pozagrupowym w Polsce wygrywały także:
- og. Predator 2011 (Nemana. Kat.B), kl. Dabby 2011 (Demony, kat.B), og. Tebinio 2013 (Mokotowska, kat.A), og. Neo 2013 (Sac-a-Papier,kat.B, 3m. Wielka Warszawska, kat.A, St. Leger, kat.A), og. Dacosse 2013 (Pink Pearla, kat. B), kl. Tebira 2014 (Skarba, kat. B), og. Petronius 2014 (Aschabada,kat.B), kl. Jam Julietta 2015 (Wiosenna, kat.A, 2m. Oaks, kat.A), kl. Ines d’Ecosse 2015 (Rzeki Wisły, kat. B), og. Sewerus 2017 (Intensa, kat.B) i og. Falvio 2018 (Intensa, kat.B).
Bardzo dobrze biegał też na Służewcu w ostatnich latach syn Ecosse’a Delos, wyhodowany przez byłego selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski Jerzego Engela. Delos wygrał sześć wyścigów (w tym Nagrodę Dandolo – Handikap Otwarcia i Nagrodę Demon Cluba, obie gonitwy I grupy, był też na piątych miejscach w St. Leger i Nagrodzie Prezesa Totalizatora Sportowego) i około 100 tysięcy złotych.
W latach 2013, 2017 i 2018 Ecosse był czempionem reproduktorów w Polsce, a w pierwszej „10” listy reproduktorów wg sum wygranych przez potomstwo znajdował się jeszcze 10-krotnie – w latach 2011, 2014-2016 był III, w latach 2019, 2021 IV, w sezonie 2009 był V, w ubiegłym roku VI a w latach 2012 i 2020 – VII.
Czterokrotnie, w latach 2012, 2013, 2015 i 2016, był czempionem reproduktorów ojców koni 2-letnich w Polsce. Potomstwo og. Ecosse wygrało w Polsce 156 gonitw płaskich i sumę nagród 3 173 860 zł (w XXI wieku jedynie potomstwo Belenusa i Jape’a wygrało więcej; dane wg biuletynów PKWK). W gonitwach płotowych i przeszkodowych konie po Ecosse wygrały 4 wyścigi i 40,5 tys. złotych.
Największymi nadziejami na kolejny sezon wyścigowy są z pewnością dobrze biegające w sezonie 2022 dwulatki po Ecosse – wyhodowane w SK Krasne og. Machu Picchu i kl. Trani, które w pierwszym roku startów zwycięsko przeszły przez grupy.
W latach 2005 – 2018 Ecosse stacjonował w Stadninie Pegaz, w latach 2019-2021 ogier stanowił w SK Krasne. Mimo że Ecosse ma już 23 lata, to jest w bardzo dobrej kondycji. W sezonie stanówkowym 2023 będzie krył w ośrodku treningowo-hodowlanym Przemysława i Jarosława Łuckich w Cieszkowie, nieopodal Golejewka. Cena stanówki to dwa tysiące złotych, płatne 1 października po potwierdzeniu źrebności. Wszelkich informacji udziela Przemysław Łucki (numer telefonu 517 896 517).
Andrzej Fortuniak, współpraca RZ