Palladium po pasjonującej walce wygrywa pod Thore Hammerem Hansenem niemieckie Derby 2024 w Hamburgu, Michal Abik trzeci na Augustusie

W Niemczech, podobnie jak w Polsce, Derby rozgrywane są tradycyjnie w pierwszą niedzielę lipca i na 2400 metrów. W 2023 roku tę korelację zacieśnił fakt, że zarówno Derby w Hamburgu jak i w Warszawie wygrał koń po ogierze Sea The Moon – w Niemczech Fantastic Moon ze stajni Liberty Racing, a na Służewcu Westminster Moon. W tym roku niemieckie Derby G1 (pula nagród 650 tysięcy euro) znów wygrał koń należący do Liberty Racing – Palladium, ale trenowany nie przez Sarah Steinberg, ale przez Henka Grewe. Był lekkim „fuksem” – kurs 24,3:1, ósma gra. Jechał na nim młody Thore Hammer Hansen, który jesienią wygrał wyścig w Niemczech na gwieździe sprintów ze Służewca Jenny of Success. Cudem wydarł rekordowe, dziewiąte zwycięstwo w Derby w Hamburgu doświadczonemu Andraschowi Starke na Bornie. Odległości między pierwszymi trzema końmi były minimalne.

Faworytem 155. Idee Deutsches Derby (kurs 4,1:1), rozgrywanego od 1869 roku, był trenowany przez Waldemara Hicksta – Wintertraum (Lord of England – Winterkönigin po Sternkönig), na którego z Wielkiej Brytanii specjalnie został sprowadzony dżokejski gwiazdor Oisin Murphy. Drugiego konia, trenowanego przez Hicksta dla stajni Lucky Owner – Augustusa (Soldier Hollow – Andraxt po Lord of England), dosiadał świetnie znany z polskich torów Michal Abik (kurs 16,3:1).

Słowacki dżokej Michal Abik przed kilkoma laty zaliczał się do ścisłej czołówki dżokejów w Polsce, był czempionem w 2017 roku. Abik w ostatnich sezonach pracował w Berlinie w stajni Rolanda Dzubasza, ale od stycznia ubiegłego roku przeniósł się do Kolonii do trenera Waldemara Hicksta. U Dzubasza zastąpił go w sezonie 2023 czempion dżokejów w naszym kraju sprzed dwóch lat – młody Kirgiz Dastan Sabatbekov, który na ten sezon wrócił do Polski.

To rzadko się zdarza w wielkich gonitwach, ale w niedzielę od startu Derby na pierwszych czterech miejscach znalazły się konie, które później zajęły miejsca w pierwszej czwórce, tylko w innej kolejności niż szły w dystansie. Spokojnym tempem poprowadził „dla siebie” niezwykle doświadczony, dziesięciokrotny czempion dżokejów w Niemczech Andrasch Starke na trzecim w grze (kurs 7,3:1) ogierze Borna (Saxon Warrior – Kingdom Come po King’s Best), trenowanym przez Markusa Kluga dla stajni Darius Racing, która już dwa razy notowała zwycięstwa w Derby, za sprawą Isfahana w 2016 roku i Sisfahana w 2021 roku (pod Starke).

Starke jechał po samodzielny rekord zwycięstw w niemieckim Derby. Dotychczas wygrywał w Hamburgu 8 razy – Robertico (1998), Samum (2000), Next Desert (2002), Schiaparelli (2006), Kamsin (2008), Lucky Speed (2013), Nutan (2015), Sisfahan (2021). Jednak 8 zwycięstw ma także Gerhard Streit w latach 1938-1961.

Za Borną galopował pod Rene Piechulkiem podliczany (10,4:1) Alleno (Nathaniel – Alandia po Adlerflug) ze stadniny Ittlingen, trenowany przez Marcela Weissa, a niemal równo z nim, przy kanacie, Augustus pod Abikiem. Tej trójki pilnował ściśle na czwartym miejscu Palladium (Gleneagles – Path Wind po Anabaa) pod Thore Hammerem Hansenem. Tor był elastyczny i przy kanacie dość kopny. Decydujący moment nastąpił przy wyjściu na prostą. Wówczas Hammer Hansen zdecydował się na zaskakujący, ale jak się okazało skuteczny, manewr. Pojechał po przekątnej w lewo w kierunku drugiego kanatu, gdzie tor wydawał się bardziej nośny.

Pozostała trójka prowadzących koni pozostała przy kanacie z prawej strony. Ciągle prowadził Borna i wydawało się, że Starke odniesie upragnione, rekordowe, dziewiąte zwycięstwo w Derby. Ale po drugiej stronie prostej coraz bardziej rozpędzał się Palladium i w celowniku to on niespodziewanie zwyciężył o szyję. Abik na Augustusie mocno naciskał, ale Borna obronił o łeb drugie miejsce i Słowak musiał się zadowolić trzecią lokatą na podium.

Alleno pod Piechulkiem kończył czwarty, niewiele ponad długość za nimi. Faworyt Wintertraum zajął pod Oisinem Murphym dopiero szóste miejsce, ze stratą ponad 3 długości do Palladium. A więc z koni Hicksta lepszy niespodziewanie okazał się ten pod Abikiem. Drugi faworyt (5.3:1), trenowany przez Petera Schiergena Narrativo z Itlingen, zajął pod Bauyrzhanem Murzabayevem dopiero czternaste miejsce. Dwa konie trenowane za granicą też się nie liczyły – Mister Gatz z francuskiej stajni Gerada Augustin-Normanda był dziesiąty, a Mina Rashid trenera Andrew Baldinga aż siedemnasty.

Tor był elastyczny, ale nie ciężki. Czas na 2400 m jak na te warunki przeciętny – 2 min 37,18 s. To ponad 11 sekund gorzej od rekordowego wyniku Belenusa, który w 1999 roku pod Kevinem Darleyem uzyskał 2 min 25,81 s. Później był czempionem reproduktorów w Polsce. Najlepsze konie po nim to trójkoronowany Intens, Hipoliner, Kardinale, Kundalini, Iron Belle, Singapur i Iwonicz, a w stiplach Habana i Trim.

Pula nagród w tegorocznym Derby w Hamburgu wynosiła 650 tysięcy euro, w tym 390 tysięcy dla zwycięzcy (kolejne miejsca: 130 000, 72 000, 33 000, 15 000, 10 000). Dla trenera Henka Grewe był to drugi triumf w Derby, w 2021 roku siodłał Sisfahana. Młody Thore Hammer Hansen wygrał ten wyścig po raz pierwszy w karierze. 24-letni dżokej urodził się w Niemczech, ale jego rodzice pochodzą z Danii. Ojciec, Lennart Hammer-Hansen, wygrał ponad 1000 gonitw, głównie w Skandynawii i Hong Kongu. 17 września 2023 roku w Hanowerze młody Hammer Hansen wygrał Kurd v. Lenthe – Erinnerungsrennen na 1400 metrów (Ausgleich II C, pula nagród 13 tysięcy euro) na Jenny of Success, trenowanej na Służewcu przez Wiaczesława Szymczuka.

Wyhodowany w słynnej Gestüt Fährhof Palladium biegał w karierze 6 razy, wygrał dwa wyścigi i ponad 400 tysięcy euro. Przed Derby zwyciężył tylko w wyścigu klasy D 5 maja w Duesseldorfie. Jako dwulatek biegał dwa razy, był trzeci i drugi. Przed Derby 16 czerwca zajął w Kolonii czwarte miejsce w Sparkasse KölnBonn – 189. Union-Rennen G2 na 2200 m. Uległ tam Narrativo i Alleno, dlatego był mniej liczony w Derby, ale odległości były bardzo niewielkie.

Ojciec niemieckiego derbisty 2024 Gleneagles (Galileo – You’resothrilling po Storm Cat) był gwiazdą stajni Coolmore w 2014 i 2015 roku. Pod wodzą Aidana O’Briena wygrał cztery wyścigi z rzędu jako dwulatek, w tym National Stakes (G1 – 1400 m), za co został sklasyfikowany na poziomie 116 funtów. Karierę w wieku trzech lat rozpoczął od zwycięstw w angielskim i irlandzkim 2000 Gwinei. Formę podtrzymał w St James’s Palace Stakes G1 – wszystkie trzy wyścigi były rozgrywane na milę. Następnie miał cztery miesiące przerwy. Wrócił do ścigania, ale dwa razy był poza płatnym miejscem i zakończył karierę. Łącznie zarobił 934 tysiące funtów.

Jest reproduktorem od 2016 roku, w którym stanówka nim kosztowała 60 tysięcy euro. Od tamtej pory sukcesywnie spadała aż do 2022 roku, kiedy pokrycie nim klaczy kosztowało 15 tysięcy euro. W roku 2023 roku cena poszła o 2,5 tysiąca w górę i taka była też w tym sezonie. Do tej pory dał dziesięciu zwycięzców G1 i dwa konie z ratingiem powyżej 115 funtów. Wśród nich Highland Chief, Loving Dream, Royal Scotsman, Novemba, Insinuendo, Jack Darcy, Mill Stream, a ostatnio Ambiente Friendly.

Pierwsze roczniaki po nim kosztowały średnio 129 tysięcy euro, a w kolejnych latach 90, 42, 32, 32, 50. W Polsce najlepsze po nim były Adahlen (wygrał Nagrodę Sac-A-Papier) i Lady Gigi (niepokonana w dwóch startach jako dwulatka, wygrała gonitwę drugiej grupy oraz Nagrodę Upsali). We Francji solidnie radziła sobie Dafne, hodowli Krzysztofa Goździalskiego.

Matka ogiera Palladium – Path Wind (po Anabaa) była późna, ale bardzo dobra wyścigowo. Na 11 startów wygrała 4 wyścigi i około 100 tysięcy euro. Jako czterolatka zwyciężyła w Niemczech w Hanshin-Cup LR na 2200 m i zajęła we Włoszech drugie miejsce w Premio Lydia Tesio G1 na 2000 m (GAG 94,5 kg). Przed derbistą dała jednego konia ze statusem black type. Panjari (po Camelot) wygrał gonitwy rangi Listed w Niemczech i we Włoszech.

Co ciekawe, faworyzowany Wintertraum pochodzi z tej samej rodziny żeńskiej co derbista Palladium. Łączy ich wspólna parababka, urodzona w 1979 roku Waitotara, córka legendarnego „ojca matek” Habitata. Wintertraum jako dwulatek wygrał we Włoszech Premio Grand Criterium G2 a 1600 m, a w tym roku Merkur Spielbanken Derby Trial LR na 2200 m i był trzeci w Bavarian Classic G3 na 2000 m.

W historii niemieckiego Derby zdecydowanym rekordzistą wśród właścicieli jest słynna stadnina Schlenderhan, do której należało aż 19 derbistów: Sieger (1908), Ariel (1914), Marmor (1918), Mah Jong (1927), Alba (1930), Sturmvogel (1935), Orgelton (1938), Wehr Dich (1939), Schwarzgold (1940), Magnat (1941), Allgäu (1943), Asterblüte (1949), Allasch (1953), Don Giovanni (1969), Alpenkönig (1970), Stuyvesant (1976), Adlerflug (2007), Wiener Walzer (2009), In Swoop (2020). Przez lata Gestüt Schlenderhan należała do barona Georga von Ullmanna.

Jeśli chodzi o polskie akcenty to Andrzej Tylicki, który zrobił wielką karierę w Niemczech, zostając tam czterokrotnym czempionem dżokejów, dwa razy wygrał Derby w Hamburgu – w 1985 roku na Acatenango (dziadek Naughty Petera, który zwyciężył w treningu Macieja Jodłowskiego w czeskim Derby 2024 dla firmy Westminster) i w 1993 na jego synu Lando.

Robert Zieliński

Na zdjęciu tytułowym Palladium wygrywa niemieckie Derby 2024. Fot. Deutscher Galopp

Zwycięzcy niemieckiego Derby od 1965 roku: