Polskie wyścigi konne od kilku lat mierzą się ze stopniowym spadkiem liczby zgłaszanych koni. Jeszcze w 2017 roku na listach startowych widniało 1232 zgłoszenia, a w latach 2018-2021 utrzymywała się stabilna liczba powyżej 1270 koni. Tendencja spadkowa rozpoczęła się w 2022 roku i od tego czasu liczba rejestrowanych koni regularnie maleje. W tym sezonie zgłoszono 1048 koni, co jest najniższym wynikiem od lat. Czy to oznacza dalsze problemy dla wyścigów w Polsce? Na pierwszy rzut oka mniejsza liczba koni może prowadzić do mniej licznych biegów i zmniejszonej konkurencji, jednak dokładna analiza pokazuje, że spadek dotyczy głównie dwóch grup – starszych folblutów i młodych arabów. Tymczasem wśród trzylatków i dwulatków pełnej krwi angielskiej widać pewną stabilizację, a nawet lekkie wzrosty.
Kolejny rok spadków?
Analizując dane historyczne, widać wyraźnie, że liczba koni zgłaszanych do sezonu wyścigowego w Polsce od kilku lat sukcesywnie maleje. Jeszcze w 2017 roku liczba zgłoszeń wynosiła 1232, a w latach 2018-2021 utrzymywała się na stosunkowo stabilnym poziomie (od 1270 do 1306 koni). Tendencja spadkowa rozpoczęła się w sezonie 2022, gdy liczba zgłoszeń wyniosła 1193, w 2023 roku było to już 1129, a rok później – 1061.
Tegoroczne 1048 zgłoszeń to najniższy wynik od lat, potwierdzający, że właściciele dostosowują się do zastanej sytuacji. W teorii mniejsza liczba koni na starcie sezonu oznacza potencjalnie także uboższe pola w gonitwach oraz niższą konkurencyjność w poszczególnych biegach dla młodych koni, co przy większej liczbie gonitw dla koni arabskich może prowadzić do problemów przy zapisach. Gdy jednak przyjrzymy się dokładnie poszczególnym pozycjom w ostatnich latach, okazuje się, że mamy regres długoterminowy tylko w jednej kategorii.
Pełna krew angielska: globalne liczby stabilnie już czwarty rok z kolei
W sezonie 2025 zgłoszono 717 koni pełnej krwi angielskiej (479 rodzimej hodowli), co oznacza kontynuację delikatnego wzrostu – rok wcześniej było ich 709, a w sezonie 2023 – 701.
W dłuższej perspektywie najbardziej zauważalny jest jednak spadek w grupie czteroletnich i starszych folblutów – w 2021 roku było ich 307, natomiast w tym sezonie zgłoszono 216, co oznacza spadek aż o 91 koni (~29%). Wiele starszych koni zostało sprzedanych do innych krajów lub przeszło do rekreacji i sportu. Niektóre konie pozostają w treningu, ale poza granicami Polski – głównie we Francji.
Z 25 czołowych 4-letnich i starszych koni wg handikapu po sezonie 2024 pozostało w polskim treningu 15:
- kl. Miss Dynamite (IRE) 86,5 – M. Jodłowski
- og. Jolly Jumper (IRE) 83,5 – J. Kozłowski
- og. Timemaster (FR) 83 – K. Ziemiański
- wał. Freak Out (IRE) 80 – A. Kabardov
- kl. Black Angel (IRE) 78,5 – A. Wyrzyk
- og. Quibou (FR) 77 – K. Ziemiański
- wał. Intuitive (IRE) 76,5 – A. Kabardov
- og. God of War 76 – M. Janikowski
- wał. Nordminster (GER) 76 – M. Janikowski
- wał. The Clash (FR) 75 – A. Wyrzyk
- og. Senlis (FR) 74,5 – J. Kozłowski
- og. Shamadram (GB) 74,5 – M. Stanisławska
- og. Domindar 74 – A. Kabardov
- kl. Gloria Gentis (IRE) 74 – A. Wyrzyk
- og. Johnny Double (GB) 73,5 – A. Wyrzyk

Taką samą sytuację mamy w grupie zeszłorocznych 3-latków. Trzeba jednakowoż zauważyć, że przeżywająca na początku poprzedniego sezonu kryzys po odejściu koni Sławomira Pegzy stajnia Marleny Stanisławskiej rośnie, a pod oko trenerki przeszły znakomity Smoke Plume i czeski Derbista Naughty Peter. Poniżej czołowa 15 pozostająca w rodzimym treningu:
- og. Bremen (IRE) 86,5 – K. Ziemiański
- og. Smoke Plume (GB) 81,5 – M. Stanisławska
- og. Naughty Peter (CZE) 81 – M. Stanisławska
- kl. Bella Antonella (IRE) 78,5 – W. Olkowski
- og. Cunning Fox (GB) 76,5 – K. Ziemiański
- kl. Stage Door (IRE) 76,5 – I. Karathanasis
- og. Heaven Give Enough (IRE) 74,5 – M. Pilipczuk
- kl. Don’t Cry (IRE) 74,5 – C. Pawlak
- og. Boitdanssonblanc (FR) 74 – W. Olkowski
- kl. Lady Agnieszka (IRE) 74 – M. Jodłowski
- kl. Regina Force (FR) 73,5 – K. Ziemiański
- kl. Freedom Lily (IRE) 73 – P. Wróblewski
- kl. Socorania (IRE) 72,5 – J. Kozłowski
- kl. Invincible Angel (IRE) 72 – A. Wyrzyk
- kl. Stay Brave 72 – C. Fraisl

W przypadku trzylatków liczba zgłoszeń znacznie wzrosła względem stałej liczby około 220 w poprzednich sezonach i wynosi w tym roku 243 sztuki, co oznacza wzrost o 22 konie (~10%). Największy wpływ na ten wynik miała większa liczba zgłoszonych importowanych folblutów – wzrosła ona o 16, natomiast wśród koni polskiej hodowli wzrost wyniósł 6 sztuk.
Niestety dwie czołowe klacze z rocznika w poprzednim sezonie, należące do firmy Westminster, zostały przeniesione do treningu w Niemczech pod opiekę Andreasa Wöhlera. Podobnie jak wcześniej Lady Ewelina i Westminster Moon, teraz również zwyciężczyni Nagrody Cardei Lady Ilze, dotychczas trenowana przez Krzysztofa Ziemiańskiego, oraz Lady Charlotte, która wygrała oba swoje starty pod okiem Macieja Janikowskiego, będą kontynuować karierę za granicą. Na szczęście dla polskich kibiców w treningu zeszłorocznego czempiona i trenera roku w jednej postaci pozostaje rewelacja sezonu 2024 – Merveilleux Lapin, której wygrana pod koniec października w Listed w Hanowerze sprawiła ogrom radości nie tylko właścicielowi, Patrykowi Gorczycy, ale całej wyścigowej Polsce. Również zwycięzca Nagrody Mokotowskiej w imponującym stylu, Bold, będzie kontynuować karierę pod czujnym okiem Janusza Kozłowskiego.
Z 30 najlepszych koni pełnej krwi angielskiej wg handikapu po sezonie pozostały 24, które będą walczyć o najważniejsze nagrody w roczniku derbowym.
- kl. Merveilleux Lapin (IRE) 85,5 – M. Jodłowski
- og. Bold (FR) 80 – J. Kozłowski
- kl. Sunny Silence (USA) 79 – M. Jodłowski
- kl. Formuła 78,5 – M. Łojek, SK Krasne, K. Zembowicz
- og. Belmond (USA) 77,5 – M. Jodłowski
- og. Kador (IRE) 75,5 – M. Jodłowski
- kl. Cloud Street (GB) 73 – M. Stanisławska
- kl. Demoon (FR) 72,5 – E. Zahariev
- og. Dzielny Wojtek 72 – M. Janikowski
- og. Acclaim The Fox (FR) 72 – M. Janikowski
- og. Black Mahal (FR) 72 – M. Janikowski
- kl. Lady Juliane (IRE) 71,5 – M. Jodłowski
- og. Dream On 71 – M. Janikowski
- kl. Berkana (IRE) 71 – M. Jodłowski
- og. Chestnut Rocket (FR) 70,5 – K. Ziemiański
- og. Montenegrin (IRE) 70 – A. Wyrzyk
- kl. Pianistka 70 – J. Kozłowski
- og. Solidago 69,5 – E. Zahariev
- og. Terminator 68 – M. Janikowski
- og. Marta’s Prince (IRE) 67,5 – M. Jodłowski
- kl. Fa Mulan (IRE) 67,5 – M. Jodłowski
- og. Dynamo Blues (IRE) 67 – M. Jodłowski
- kl. Gold Of Treville (FR) 67 – E. Zahariev
- og. Serce (IRE) 66 – W. Olkowski

Jasnym punktem w zeszłorocznych statystykach były dwulatki, których liczba wyniosła 272 (drugi wynik po roku 2018) – w tym roku zgłoszono ich co prawda mniej – 258, jest to jednak i tak lepszy wynik niż w czterech wcześniejszych sezonach (238 w 2023, 240 w 2022, 229 w 2021 i 239 w 2020). Trzeba odnotować fakt, iż aż 27 dwulatków trafi pod opiekę Macieja Jodłowskiego, co tak naprawdę nikogo nie może dziwić, biorąc pod uwagę zeszłoroczne sukcesy trenera, które osiągane były również z dużą skutecznością. Tak duża liczba młodych folblutów zwiększa szanse trenera na powtórzenie znakomitych liczb i rezultatów, ale jednocześnie może utrudnić powtórzenie wysokiej skuteczności trenera z poprzednich lat.
Szczegółowych analiz młodych koni należy się spodziewać w przyszłości na łamach Traf News w wykonaniu Michała Celmera, ale już teraz możemy być pewni, że w tym sezonie czekają nas nie mniejsze emocje niż w latach poprzednich.
Młode araby w dół
Sytuacja koni czystej krwi arabskiej wygląda mniej optymistycznie niż folblutów. W sezonie 2025 zgłoszono ich 300, czyli o 7 mniej niż przed rokiem. Spadek jest niewielki, ale jeśli spojrzymy na trend długoterminowy, zauważymy wyraźny regres. W rekordowym 2019 roku do sezonu zgłoszono 432 konie arabskie, w tym aż 251 trzylatków. Natomiast najwięcej koni zagranicznej hodowli zapisano do sezonu 2022 – aż 143, podczas gdy w tym roku liczba ta wynosi zaledwie 71.
Na tę sytuację z pewnością wpływa brak koni zapisanych do najlepszego trenera tej rasy w zeszłym roku, Macieja Kacprzyka. Ponadto, po chwilowej przerwie w karierze, Cornelia Fraisl ma zdecydowanie mniej koni od zagranicznych właścicieli. W tym kontekście stawka koni trenowanych przez Janusza Kozłowskiego wyróżnia się zarówno pod względem liczby, jak i klasy, a liderami powinny być sprawdzone Rasmy i Wasmy Al Khalediah. Elnizo i Wiktus natomiast będą rozdawać karty w najważniejszych gonitwach dla 4-latków polskiej hodowli.
Największa redukcja rok do roku dotyczy trzylatków polskiej hodowli – w tym sezonie zgłoszono ich 144, podczas gdy w poprzednim było to 154. Sergey Vasyutov, znakomity znawca tej szlachetnej rasy, który po traumatycznych przejściach ponownie odnalazł swoje miejsce w świecie wyścigów, będzie przygotowywał aż 17 koni arabskich, w tym 12 młodych o rewelacyjnych rodowodach. W jego stajni nie zobaczymy jednak jednego z liderów derbowego rocznika, Largo Wincha – koń trafił do Kamili Urbańczyk, podobnie jak dwa młode konie należące do Tomasza Mikołajczyka.
Szczególną uwagę przyciąga półbrat Largo Wincha i derbisty Lexa – Lenox, syn Dahessa. Pozostałe siedem trzylatków ze stajni ambitnej trenerki, przygotowującej swoich podopiecznych pod Warszawą, również ma znakomitych ojców, więc Kamila Urbańczyk staje przed dużą szansą w tym sezonie.
Warto odnotować niezwykle liczną grupę zagranicznych arabów w stajni trenera Laskowskiego, który w ubiegłym roku seryjnie odnosił zwycięstwa. Jego konie prezentowały wysoką formę przez cały sezon, a tegoroczna stawka, bogata w utalentowane młode konie, zapowiada się równie obiecująco. Jeśli utrzyma dotychczasową skuteczność, ponownie może odegrać kluczową rolę w rywalizacji arabów na torze.
Maciej Jodłowski, choć posiada mniej liczną grupę koni arabskich, ma w swoich szeregach kilka bardzo interesujących koni, należących do rumuńskiej stajni Junior Speed srl. Wśród nich wyróżnia się czteroletni Wijdaan, który na papierze wygląda na jednego z najlepszych koni w swojej kategorii wiekowej. Jeśli potwierdzi swój potencjał na torze, może stać się jednym z czołowych arabów w sezonie.
Po dwóch słabszych latach araby wyścigowe znów zaczynają trafiać do nestora polskiej myśli trenerskiej, Macieja Janikowskiego. Ten doświadczony szkoleniowiec, który w przeszłości przygotował dwóch derbistów arabskich – Dragona i Alsahra – w tym roku otrzymał sześć młodych koni. Ich rodowody wskazują na spory potencjał, co daje realne szanse na nawiązanie do jego dawnych sukcesów. Jeśli konie spełnią pokładane w nich oczekiwania, trener Janikowski może ponownie pokazać „młodzieży” jak wygrywa się najważniejsze gonitwy.
Z 25 czołowych 5-letnich i starszych koni arabskich czystej krwi wg handikapu na koniec sezonu 2024 pozostało:
- wał. Storm 'OA’ (NL) 83,5 – C. Fraisl
- og. Wasmy Al Khalediah (FR) 82,5 – J. Kozłowski
- og. Rasmy Al Khalediah (FR) 81,5 – J. Kozłowski
- og. Gensik (FR) 78 – M. Borkowski
- og. Salsabil II (FR) 78 – C. Pawlak
- og. Almared 74,5 – K. Ziemiański
- wał. Kito 72 – C. Fraisl
- og. Monaasib (GB) 71,5 – M. Jodłowski
- kl. Shandharh Alfalah (FR) 71 – C. Pawlak
- og. Mazouri (FR) 69,5 – M. Borkowski
- og. Ben Mark 69 – K. Urbańczyk
- wał. Farhat 67,5 – A. Wyrzyk
- og. Magor HB (NL) 64,5 – W. Olkowski

Z 25 4-letnich pozostało 12:
- og. Onyks 79,5 – A. Urbanowski
- og. Nimrod (IT) 79,5 – S. Vasyutov
- og. Fragnar 79 – A. Wyrzyk
- kl. Sarieeh Alfalah (FR) 79 – C. Pawlak
- og. Mach de Saularie (FR) 76,5 – E. Zahariev
- wał. Lindahls Anakin (DK) 76 – C. Pawlak
- og. Muhimin Muscat (FR) 75 – M. Borkowski
- og. Omerstim 74,5 – A. Wyrzyk
- wał. Mayhaab (FR) 73,5 – C. Fraisl
- og. Maximus 72,5 – A. Urbanowski
- og. Winameer de Thouars (FR) 71,5 – A. Laskowski
- og. Logman Muscat (FR) 69 – M. Borkowski

A z 30 najlepszych koni z rocznika derbowego mamy w treningu 18:
- og. Elevation Al Maury (FR) 76 – K. Ziemiański
- og. Wiktus 75 – J. Kozłowski
- og. Wally 72 – D. Bondarchuk
- og. Altin 71,5 – M. Łojek
- kl. Szanti 71,5 – P. Nakoniechnyi
- og. Elnizo 71,5 – J. Kozłowski
- og. Largo Winch 71 – K. Urbańczyk
- og. Wijdaan (GB) 70,5 – M. Jodłowski
- kl. Legende du Pouy (FR) 69 – C. Pawlak
- og. Alzakira (FR) 68 – C. Fraisl
- wał. Kintaro 67,5 – C. Fraisl
- kl. Wierzba 67,5 – K. Ziemiański
- kl. Flagerta 67 – A. Wyrzyk
- og. Kasanova 66,5 – C. Fraisl
- og. Jerash 66,5 – A. Wyrzyk
- kl. Astonishing Grace (FR) 66 – J. Domańska
- kl. HM Al Fayza (FR) 65 – J. Domańska
- og. Fire On The Track 64 – C. Fraisl

Mared Al Sahra powraca
Analizy rodowodów młodych koni arabskich będą pojawiać się sukcesywnie w trakcie sezonu, jednak już teraz warto zwrócić uwagę na jeden kluczowy aspekt. Najlepszy reproduktor w historii nowoczesnych wyścigów tej rasy w Polsce ma w tym roku wyjątkowo liczną grupę potomstwa wśród koni polskiej hodowli. Jego dotychczasowe statystyki są imponujące – spośród trzynastu koni urodzonych w Polsce, wszystkie wygrały co najmniej jeden wyścig, jedenaście odniosło przynajmniej dwa zwycięstwa, a Mared Al Sahra dał aż dwóch derbistów: Wielkiego Dakrisa oraz Alsahra.
Wobec tego aż czternaście trzylatków po tym wybitnym ogierze budzi ogromne nadzieje na kolejne sukcesy. Szczególną uwagę przyciąga córka legendy toru, Shannon Queen – Spice Gromalia. Klacz ta, należąca do Andrzeja Urbanowskiego i przez niego trenowana, może być jednym z najciekawszych koni swojego rocznika. Trener Urbanowski, który w zeszłym sezonie doskonale przygotował derbistę Onyksa, ponownie może mieć w swoich rękach prawdziwą gwiazdę. Jeśli Spice Gromalia odziedziczyła zarówno talent matki, jak i ojca, jej występy na torze mogą dostarczyć wielu emocji.
Lista trzylatków po ogierze Mared Al Sahra (GB) – sezon 2025
Trener: C. Fraisl
Katchthewind (klacz, gniada) – matka: Katchmeifyoucan (po Aim South (US))
Khayaaly (ogier, gniady) – matka: Kwiksle (GB) (po The Wiking (US))
Kimur (ogier, gniady) – matka: Kiyara (po Vasyli Kossack (NL))
Sable (ogier, gniady) – matka: Song of Joy (DE) (po Jaman (FR))
She’s A Lady (klacz, kasztanowata) – matka: Sweet Sally (po No Risk Al Maury (FR))
Trener: J. Janikowski
Asar (ogier, siwy) – matka: Afrah (po Nougatin (FR))
Trener: A. Talarek
Celira (klacz, kasztanowata) – matka: Cedunia (po Nougatin (FR))
Ceryp (ogier, siwy) – matka: Cernike (po Madras Kossack (NL))
Trener: A. Urbanowski
Spice Gromalia (klacz, gniada) – matka: Shannon Queen (po Ainhoa St Faust (FR))
Trener: K. Urbańczyk
Najibah Alfahd (klacz, gniada) – matka: Nazaha di Lupo (po Ontario HF (US))
Trener: A. Laskowski
Hersi Grand (klacz, siwa) – matka: Harbina (DE) (po Santhos (DE))
Trener: M. Łojek
Elred (ogier, gniady) – matka: Elmuna (po Munjiz (FR))
Trener: S. Vasyutov
Wieczorynka (klacz, siwa) – matka: Wiata (po Nougatin (FR))
Super Story TR (klacz, siwa) – matka: Super Star (po Marwan I (FR))

Spadek liczby kłusaków, ale gwiazdy pozostają na torze
W ubiegłym sezonie do startów zgłoszono 38 kłusaków, jednak na sezon 2025 ich liczba spadła aż o osiem, co oznacza redukcję o 21%. To niepokojący trend, który może wpłynąć na dynamikę rywalizacji w tej kategorii. Na szczęście na torze ponownie zobaczymy największe gwiazdy minionego sezonu: Factoriela, Furnikę i Keyvala. Ich obecność gwarantuje wysoki poziom sportowy i emocjonujące wyścigi, mimo ogólnego spadku liczby koni tej rasy.

Michał Kurach
Na zdjęciu tytułowym dekoracja po Derby 2024