Coraz lepiej spisuje się na francuskich torach przychówek wyhodowanego w Iwnie siwego ogiera Tunis (Estejo – Tracja po Llandaff). W czwartek na torze Cagnes-sur-Mer klacz Kroupade zwyciężyła aż o 12 długości w przeszkodowej gonitwie Prix du Mont Falourde na 3700 metrów z pulą nagród 35 tysięcy euro. Był to pierwszy wyścig stiplowy wygrany przez potomka Tunisa. Z kolei inny z trzylatków po Tunisie Kernath zajął na tym samym torze drugie miejsce w Prix de la Vesubie, płotowym wyścigu conditions dla trzylatków na 3300 m (pula nagród 37 tysięcy euro). Cena stanówki Tunisem w 2024 roku zostanie podniesiona z 2500 na 4000 euro, zwycięstwa jego potomstwa to również bardzo cenna i niezwykle rzadka promocja polskiej hodowli. W sezonach 2022-2023 ponad 300 tysięcy euro na francuskich torach wygrał Speed Emile, najlepszy – obok Tunisa – syn ogiera Estejo, który krył w Polsce, a w ostatnich latach we Francji.
Dla Kroupade (od klaczy Parabad po Astarabad) był to w czwartek debiut w wyścigu stiplowym, wcześniej 4 razy biegała w płotach, raz była druga i raz piąta. Pod uczniem Nathanaelem Ferreirą poniosła najniższą wagę w polu (61,5 kg), była spokojnie prowadzona w dystansie, nieźle skakała i na finiszu łatwo odjechała rywalom o 12 długości. Z ośmiu koni wyścig ukończyło pięć. Kroupade była drugą grą w tej wyrównanej stawce z kursem 4,4:1. Zarobiła dla swojego właściciela Paula Muldera 16 100 euro, a w całej karierze już 26 tysięcy.

Tego samego dnia na torze Cagnes-sur-Mer w Prix de la Vesubie, płotowym wyścigu conditions dla trzylatków na 3300 metrów wystartował – po raz drugi w karierze – Kernath (Tunis – Nuri po Doyen), na którym jechał Dylan Ubeda z wagą 66 kg. W debiucie 4 grudnia Kernath zajął pod Geoffreyem Re czwarte miejsce (w stawce trzynastu koni) na tym samym torze, także w wyścigu płotowym na 3300 m, ale dla koni, które debiutowały w tej konkurencji.
Tym razem wszyscy rywale przewyższali go doświadczeniem. Syn Tunisa był czwartą grą z kursem 8:1. Wyrośnięty Kernath był prowadzony w dystansie na trzecim miejscu. Na finiszu poza zasięgiem był drugi w grze Framatho, który wygrał o 3,5 długości, a Kernath obronił drugie miejsce, o 3/4 długości przed faworytem (4:1) Kaiserem de Sivola. Trzylatek po Tunisie zarobił dla swojego właściciela Philippe Thirieta 8510 euro.

W tym sezonie oglądamy na francuskich torach pierwsze trzylatki po wyhodowanym w Iwnie Tunisie. Jego potomstwo wygrało dotąd 9 wyścigów (5 płaskich, 3 płotowe i w czwartek pierwszy przeszkodowy) we Francji. Oprócz tego konie po Tunisie zajęły 40 płatnych miejsc na 75 startów, suma wygranych przez nie nagród to 243 tysiące euro. Biorąc pod uwagę, że do startu wyszedł na razie tylko jeden rocznik koni po Tunisie i są to konie z przeznaczeniem na gonitwy płotowe i przeszkodowe, które największe sukcesy osiągają w późniejszym wieku, to ten start kariery hodowlanej należy uznać za bardzo dobry.
9 lipca pierwszy przychówek Tunisa odniósł zwycięstwo we Francji – był to wysokiej półkrwi wałach King d’Alene, który wygrał wyścig płaski (tzw bumper – bieg przygotowawczy do gonitw płotowych). 29 października dwa pierwsze konie po Tunisie wygrały gonitwy płotowe – Saint Tunis (od Saintenitouche po Saint des Saints) w Nancy i Kiss Langy (od Upsonne po Voix du Nord) w Argentan. 20 listopada klacz poszła za ciosem i dowolnie o 6 długości zwyciężyła w Prix de Macherin, conditions klasy trzeciej na 3550 m w Fontainebleau (pula nagród 53 tysiące euro).

W niedzielę 17 grudnia do gonitw we Francji są zgłoszone trzy kolejne konie po Tunisie – Kamondo, Kasaque Mag i Kelloise. Z kolei w sobotę jeden z najlepszych koni w Polsce w ostatnich sezonach – Gryphon pobiegnie pod Ludovicem Boisseau w Prix Arcangues LR na 2500 metrów (PSF) w Deauville (pula nagród 52 tysiące euro). Należący do Janusza Szweycera pięciolatek wcześniej był trenowany przez Macieja Janikowskiego, od kilku tygodni przygotowują go w Chantilly Alicja i Robert Karkosowie.
Tunis pokrył już we Francji od 2019 roku około 350 klaczy. Nigdy w historii ogier wyhodowany w Polsce nie został tak szeroko użyty w hodowli koni wyścigowych w Europie Zachodniej. Jest to niezwykle cenna promocja polskiej hodowli i wyścigów. Cena stanówki Tunisem w 2024 roku w Haras de Cercy wyniesie 4 tysiące euro (w 2023 roku było to 2500 euro), dla hodowców współpracujących ze stadniną jest zniżka do 3 tysięcy euro.

Tunisowi na razie trudno jest walczyć o czołowe miejsca wśród reproduktorów dających konie na wyścigi płotowe i przeszkodowe, bo biega na razie tylko pierwszy rocznik po nim, są to trzylatki. Jego pozycję wśród ogierów stiplowych, w stosunku do ścisłej czołówki, będzie można określić za kilka lat, gdy na torach będzie kilka roczników koni po ogierze z Polski i będą startowały one w odpowiedniej liczbie gonitw do walki o czołowe miejsca w rankingu.
W sezonie 2023 najwięcej w gonitwach płotowych i przeszkodowych we Francji wygrały (ponad 2,5 mln euro i 65 wyścigów) konie po ogierze Cokoriko (Robin des Champs – Cardounika po Nikos). Za nim plasują się dwie wiekowe ikony (urodzone w latach 2004-2005) – Martaline i Kapgarde (przychówek obu wygrał ponad 2,2 mln euro), a za nimi są Doctor Dino i No Risk At All. W pierwszej dziesiątce trzyma się jeszcze legendarny Saint des Saints, urodzony w 2003 roku. Oto czołowa dziesiątka (cała lista do sprawdzenia na stronie France Galop):

Jeśli chodzi o ranking reproduktorów w gonitwach płaskich we Francji, to na pierwszym miejscu jest Cracksman (jego potomstwo wygrało 4,396 mln euro, ale odniosło tylko 26 zwycięstw), głównie dzięki triumfom w Nagrodzie Łuku Triumfalnego i w francuskim Derby jego syna Ace Impacta. Tuż za nim jest Frankel (4,239 mln euro i 41 wygranych). Ponad 2 miliony euro zainkasowały jeszcze konie po ogierach: Siyouni, Wootton Bassett, Kingman i Anodin. Oto czołowa dziesiątka:

Wyhodowany w Iwnie Tunis w 2016 roku startował na Służewcu jako dwulatek dwa razy, zajął trzecie miejsce w debiucie na 1400 metrów i zwyciężył łatwo o 5 długości na dystansie 1600 m. Ogiera trenowała Małgorzata Łojek. Kupiony za 100 tysięcy złotych na aukcji na Służewcu przez trenera Guillaume’a Macaire’a Tunis w latach 2017-2018 świetnie biegał we Francji w gonitwach płotowych. Wygrał gonitwy G2, G3 i Listed. Zajmował też drugie miejsca w biegach G1. Przez dwa lata zarobił ponad 613 tysięcy euro.

Siwy Tunis pochodził z pierwszego rocznika po ogierze Estejo (Johan Cruyff – Este po The Noble Player). Ten gniady ogier urodził się w 2004 roku w Niemczech. Biegał 34 razy w wieku 3–8 lat Niemczech, Hongkongu, Francji i Włoszech. Odniósł 10 zwycięstw, wygrał 517 225 euro. Triumfował m.in. w Premio Presidente Della Repubbilica G1, Premio Roma G1, Premio Del Piazzale – Mem. Enrico Camici LR i Gran Premio d’Italia LR.
Najcenniejszym potomkiem Estejo urodzonym w Polsce jest, oprócz Tunisa, zwycięzca Premio Ettore Tagliabue G3- płoty i drugi w Gran Criterium D`Autunno G1-płoty oraz drugi w tym roku w Gran Premio Merano G1 – Ocean Life (od klaczy Olga po Jape), hodowli Sławomira Pawłowskiego. Dobrze biegał także zwycięzca pięciu wyścigów w Polsce i we Włoszech, w tym płotowego Czempionatu koni trzyletnich na Partynicach – Linovsky 2015 (od La Fendi po Goldneyev) hodowli Piotra Hass-Sandeja i Andrzeja Fortuniaka.
Od 2018 roku Estejo stanowi we Francji (cena stanówki w 2023 roku w Haras du Lion – 2800 euro), gdzie bardzo dobrze dobrze biega w ostatnich dwóch sezonach w płotach i przeszkodach wałach Speed Emile 2019 (od Emily Strange po Ballingarry) – w 16 startach odniósł osiem zwycięstw (w tym w wyścigach rangi G3 i Listed w Auteuil), był też trzeci w Prix Congress G2-przeszkody na torze w Auteuil. Zarobił na torach ponad 300 tysięcy euro.

Matka Tunisa – Tracja biegała przeciętnie – w ośmiu startach w wieku 2-3 lat zwyciężyła raz i raz była z miejscem, gromadząc na swoim koncie sumę 2310 zł. Głównym argumentem za wcieleniem jej do iwieńskiego stada matek był fakt, że to córka niosącego do polskiej hodowli purpurową krew ogiera Llandaff (po Lyphard).
Llandaff w wieku 2-4 lat wychodził do startu 16 razy, odnosząc 5 zwycięstw, z których najważniejsze były te odniesione w Jersey Derby G2 i Lexington Stakes G3. W 1996 roku rozpoczął karierę stadną w Szwajcarii, a w 2000 roku w Polsce. Już po przybyciu do Polski okazało się, że został w 2000 roku czempionem reproduktorów w Szwajcarii.

W 2003 roku zabłysnęła w Europie gwiazda najlepszego na torze wyścigowym syna Llandaffa – Vespone, który później został reproduktorem we Francji. Znakomity ogier wygrał dwa wyścigi Grupy 1 we Francji, Grand Prix de Paris i Prix Jean Prat, dzięki czemu uznany został za jednego z najlepszych koni 3-letnich na Starym Kontynencie. Po tych sukcesach Francuzi chcieli kupić Llandaffa, jednak ogiera postanowiono pozostawić w Polsce.
W 2001 urodziły się pierwsze źrebaki po Llandaffie w Polsce. Gwiazdą pierwszej wielkości okazał się Montbard – zwycięzca nagród Derby, Iwna i Golejewka. Czołową klaczą swojego rocznika była stubieńska Darabukka, zwyciężczyni nagród Rzeki Wisły i SK Krasne. W 2002 urodziła się zwyciężczyni Nagrody Pink Pearla Lacosta. W 2004 roku Llandaff był czwarty, a w 2005 roku dziewiąty na liście reproduktorów w Polsce.

Matka Llandaffa – fenomenalna Dahlia urodziła się w 1970 roku. W latach 1973 i 1974 wybierana była „Koniem Roku” w Anglii, w 1973 roku była czempionką trzyletnich klaczy w Anglii i Irlandii, w latach 1974-1975 czempionką starszych klaczy w Anglii, a 1974 roku wybrano ją również czempionką koni ścigających się w USA na torach trawiastych. Wygrała 9 wyścigów Grupy 1 w czterech różnych krajach na dwóch kontynentach (Anglia, Irlandia, Francja, USA).
Matka Tunisa, Tracja, pochodzi z zasłużonej dla naszej hodowli koni pełnej krwi rodziny klaczy Toledo II, sprowadzonej do Polski w 1931 roku z Francji. Użyta w stadzie Eryka Kurnatowskiego Toledo dała głośnego w okresie międzywojennym ogiera Kszyk 1935 (zwyciężył między innymi w Wielkiej Warszawskiej) i dobrą w hodowli klacz Tarantella – matkę drugiego w Wielkiej Warszawskiej ogiera Takt i biegającą z dużym powodzeniem w gonitwach płaskich i stiplach klacz Tarnina.

Tarnina dała w hodowli jedno źrebię – znakomitą Tarnawę (po Pilade), która zwyciężała w klasycznej nagrodzie i Rulera oraz w Nagrodzie Przychówku (od 1959 roku Nagroda Ministerstwa Rolnictwa), była też trzecia w Derby 1955.
Użyta w hodowli zostawiła po sobie 5 źrebiąt, z których najbardziej wyróżniły się: Tarnawatka 1959 (matka zwycięzcy Nagrody Prezesa Rady Ministrów ogiera Tarczyn), Taurów 1961 (zwycięzca nagród Moskwy- Derby KDL, Mokotowskiej i Kozienic; w tej ostatniej pobił duet znakomitych moszniańskich klaczy – Geronę i Demonę) i Tarnogóra 1962 (zwyciężczyni nagród Oaks i Soliny; matka wybitnej na torze kl. Taormina – 1m. Derby, Wiosenna, St. Leger, Puchar KDL).
Robert Zieliński, współpraca Andrzej Fortuniak
Na zdjęciu tytułowym Kroupade podczas zwycięskiego wyścigu w Cagnes-sur-Mer. Fot. Haras de Cercy