W piątej części cyklu, w którym przedstawiamy najlepsze trzylatki w Polsce, aspirujące w tym roku do sukcesów w wyścigach klasycznych – nagrodach Wiosennej, Rulera, Derby, Oaks i St. Leger, prezentujemy ogiera Shamadram (Mukhadram – Sweet as Honey po Duke of Marmalade), zwycięzcę rozpoczynającej „Drogę do Derby” Nagrody Strzegomia. Trenowany przez Krzysztofa Ziemiańskiego Shamadram jest niepokonany w trzech startach i po tym triumfie stał się kandydatem numer 1 do zdobycia Błękitnej Wstęgi Derby, zwłaszcza, że ze strony matki ma długodystansowy rodowód i może jeszcze progresować.
Jest też naturalnym następcą w stajni rodziny Traków takich asów jak trójkoronowany Fabulous Las Vegas i koń roku 2021 i 2022 w Polsce – Night Tornado. O Shamadramie można dosłownie powiedzieć, że ma królewski rodowód, bowiem jego matka Sweet as Honey (a także babki) została wyhodowana przez królową Elżbietę II. Jako roczniak kosztował na aukcji w Deauville 15 tysięcy euro. Na Służewcu biegała przed kilkoma laty bliska krewna Shamadrama – Invicta Varsovia, która wygrała trzy wyścigi i była druga w Nagrodzie Syreny.
W sobotę 22 kwietnia było jeszcze widać, że na teraz, na 1600 metrów, większe możliwości od Shamadrama ma drugi podopieczny trenera Ziemiańskiego – Clyde, zwycięzca Nagrody Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w wieku dwóch lat. Clyde niósł aż trzy kilogramy więcej od rywala, co na elastycznej bieżni (3,7) na dystansie mili oznacza różnicę kilku długości. Poza tym został nie najlepiej przeprowadzony pod względem taktycznym.
Przy umiarkowanym tempie podyktowanym przez Shamadrama (8,1 – 31,3) Clyde był prowadzony na ostatnim miejscu, nawet lekko odciągnięty. W sytuacji gdy ostatni kilometr był szybki (dokładnie w minutę: 29,7-30,3) trudno było mu odrobić tyle długości, niosąc 3 kg więcej, a jeszcze dodatkowo zaczął finisz od pola, a skończył przy kanacie. Stracił ostatecznie 1,75 długości, ale nie był mocno wyjechany.
Trener Krzysztof Ziemiański wytłumaczył jednak w wywiadzie dla Traf News taką właśnie taktykę dla Clyde’a: – On miał cięższy poprzedni sezon, a w szczególności bardzo niefortunny wyścig o Nagrodę Mokotowską. Kosztował on go dużo pod względem fizycznym i psychicznym. Dlatego nie chciałem jechać nim ofensywnie, a oszczędzić w dystansie. To nie wyszło do końca tak, jak powinno. Ogier został poprowadzony z tyłu, jednak Stefano za bardzo go odciągnął i ograniczył jego szanse na podjęcie walki o wygraną na prostej. Jednak nie ma co rozdzierać szat, bo ostatecznie dwa moje konie zajęły dwie czołowe lokaty, a przede wszystkim pokazały się bardzo dobrze. Oprócz spokojniejszej taktyki, przetestowaliśmy jeszcze zachowanie Clyde’a w nausznikach. Dzięki nim udało się go wyciszyć… może nawet trochę za bardzo. To wydaje się dobrym znakiem przed ewentualnymi próbami dystansowymi – wyjaśnił Ziemiański w rozmowie z Krzysztofem Romaniukiem.
To, że na dziś na 1600 m Clyde – pod równymi wagami – jest najprawdopodobniej jeszcze trochę lepszy od Shamadrama, niewiele jednak znaczy w kontekście Derby na dystansie 2400 m w pierwszą niedzielę lipca. Nawet do maja, gdy zostanie rozegrana klasyczna Nagroda Rulera, w której prawdopodobnie ponownie zmierzą się te dwa konie, dużo może się zmienić w ich formie i możliwościach. Nawet na milę i przy równej wadze, Shamadram może przeskoczyć Clyde’a, bo syn Mukhadrama to koń, który mało biegał jako dwulatek, nie mierzył się z czołówką i należy od niego oczekiwać progresji.
W tym momencie lekkim faworytem Nagrody Rulera – w nagrodach klasycznych obowiązuje waga wieku, nie ma ulg i oba ogiery poniosą 59 kg – wydaje się być Clyde, ale już patrząc pod kątem nagród Iwna, Derby, czy zwłaszcza St. Leger, znacznie bardziej optymistyczne prognozy można snuć w stosunku do Shamadrama.
Clyde jest bowiem z milersko-sprinterskiego nicku Territories – Acclamation, a kolejną matkę też ma po milerze Rock of Gibraltar. Na dystansach powyżej 2000 metrów może więc mieć duże problemy, choć w polskich warunkach niczego przesądzać nie można. W Anglii, czy Francji na pewno nie miałby szans na 2400 m z końmi swojej klasy, ale u nas różnie może być.
W sytuacji, gdy bardzo źle w Nagrodzie Strzegomia spisał się Senlis (stracił około 11 długości do Shamadrama) – a to też koń o rodowodzie raczej do 2000 metrów – i rozczarował w średnim towarzystwie Joe Black (zajął drugie miejsce w Nagrodzie Generała Władysława Andersa), to na dziś dwa konie wydają się wyraźnie przebijać konkurencję w rokowaniach przed Derby – Shamadram i Migliore Speranza. Jednak w przypadku klaczy, nie mamy jeszcze obrazu, w jakiej dyspozycji jest po zimowej przerwie, bo wyjdzie do startu prawdopodobnie dopiero w Nagrodzie Wiosennej.
Trzeba jednak pamiętać w kontekście Derby, że w tym roku w gronie 53 koni zostały zgłoszone trzy trzylatki trenowane w Niemczech, a także trzy klacze przygotowywane we Francji przez Alicję i Roberta Karkosów dla braci Andrzeja i Ryszarda Zielińskich, w tym wysoko ceniona w stajni Saanen.
W przypadku Shamadrama – oprócz dotychczasowej bardzo dobrej postawy na torze, talentu wyścigowego, niezłej budowy – kluczową sprawą w obliczu Derby na 2400 m, jest fakt, że jego rodowód, zwłaszcza ze strony matki, wskazuje na to, że powinien być koniem późniejszym, z każdym miesiącem poprawiającym i dobrze czującym się na długich dystansach.
Wyhodowany w cenionej francuskiej stadninie Haras de Grandcamp Shamadram został wylicytowany za 15 tysięcy euro na październikowej aukcji roczniaków Arqany w 2021 roku w Deauville przez Krzysztofa Ziemiańskiego dla Roberta Traki i jego rodziny. Nie bez znaczenia był fakt, że jest on synem ogiera Mukhadram, po którym w treningu Ziemiańskiego świetnie biega od kilku sezonów Timemaster, koń roku 2020 w Polsce. Timemaster wygrywał wyścigi na dystansach od 1300 do 2000 metrów.
Shamadram biega w zielono-biało-czerwonych barwach rodziny Traków, którzy mają znakomitą rękę do koni. Do nich należały takie cracki w treningu Ziemiańskiego jak trójkoronowany Fabulous Las Vegas i koń roku 2021 i 2022 w Polsce, dwukrotny zwycięzca Wielkiej Warszawskiej – Night Tornado. Wobec tego, że Night Tornado przechodzi obecnie rekonwalescencję po kontuzji ścięgna i nie wiadomo kiedy wróci na tor, Shamadram może być ich asem z rękawa na Wielką Warszawską 2023, która od tego sezonu ma status Listed Race.
Trakowie nie tylko szczęśliwie kupują, ale też potrafili w przeszłości wyhodować bardzo dobre konie. Po tym jak nabyli od Totalizatora Sportowego Infamię – która w treningu Ziemiańskiego wygrała polskie Derby i Oaks 2010 – wyhodowali od niej oaksistkę Iron Belle i świetną milerkę Incepcję (po francuskim derbiście Le Havre).
Urodzony 28 marca gniady Shamadram jest koniem średniego wzrostu o dość silnej budowie. Jako dwulatek miał na wiosnę 2022 roku wymiary 162-186-21. Przez rok urósł jeden centymetr i zyskał dwa centymetry w popręgu. Jego obecne wymiary to 163-188-20,5.
Shamadram biegał dotychczas trzy razy i za każdym razem do zwycięstwa prowadził go Siergiej Wasiutow – sympatyczny Rosjanin od lat 90-tych zadomowiony w Polsce, który obecnie jest trenerem koni arabskich w stadninie Janów Podlaski. Rzadko jeździ ostatnio na folblutach, ale od sezonu 2021 jest stałym jeźdźcem u Ziemiańskiego na ogierze Petit, na którym był dwa razy drugi w Wielkiej Warszawskiej, a także wygrał Nagrodę Widzowa.
Shamadram jako dwulatek biegał tylko dwa razy. Zadebiutował 22 października w gonitwie drugiej grupy, dla koni, które nie biegały, na dystansie 1200 m. Wygrał pod Wasiutowem o 3/4 długości z klaczą Noir, a za nią aż 8 długości z tyłu był God of War. Tor był grząski (4,0), stąd czas nie mógł być dobry – 1 min 18 s. Noir w dniu rozpoczęcia sezonu 2023 wygrała po efektownym finiszu nieźle obsadzoną Nagrodę Dżamajki na 1600 m, a rodowód ma długodystansowy. Nie można więc wykluczyć, że w jednym wyścigu debiutantów w ubiegłym roku spotkały się… derbista i oaksistka.
Po trzech tygodniach Shamadram pobiegł po raz drugi w karierze. 13 listopada w gonitwie pierwszej grupy na 1300 m (Nagroda Hipokratesa) łatwo pokonał o 2,5 długości polskiej hodowli External Powera, za którym były niezłe konie – Westminster Moon, Stradius, Moonara, czy Manchester. Trafił na tor mocno elastyczny (4,2) i wygląda, że dobrze się na nim czuje. Czas gonitwy 1 min 25,7 s (21,9-32,5-31,3). Jak na ten stan toru, ostatnie 500 m było szybkie.
W sobotę w Nagrodzie Strzegomia (kategoria B, dystans 1600 m) Shamadram trafił na tor elastyczny (3,7). Miał najniższą wagę w polu, ponieważ startował grupę wyżej. Wasiutow nie wyważył się na 55 kg, pojechał na 56 kg, czyli Shamadram niósł 3 kg mniej od Clyde’a i Senlisa, 2 kg mniej niż klacze Marigold Blossom i Gloria Gentis.
Ponieważ nie było chętnego do prowadzenia, wykorzystując ulgę wagi, wyszedł na front i nie oddał prowadzenia do celownika, a jedynie odciągnięty w dystansie Clyde zdołał się do niego zbliżyć (na 1,75 długości), choć w pewnym momencie atakowała też Marigold Blossom (była dwie długości za Clydem). Senlis i Gloria Gentis straciły do Shamadrama aż ponad 10 długości.
Trener Ziemiański w rozmowie z Traf News tak ocenił występ Shamadrama: – Spodziewałem się, że nie będzie chętnego do poprowadzenia. W tej sytuacji uzgodniłem z Sergiejem, by pojechał na Shamadramie „dla siebie”. Zrobił to doskonale. Cieszy, że Shamadram pozostał niepokonany. To bardzo utalentowany koń, nie powinien mieć też kłopotów z gonitwami dystansowymi. Z nim mieliśmy nieco większe pole manewru niż w przypadku Clyde’a, bo można go było jeszcze poprowadzić ku Derby tzw. boczną ścieżką, która rozpoczyna się gonitwą o Nagrodę Irandy. Właściciele wybrali jednak dla niego bardziej prestiżowy wyścig o Nagrodę Strzegomia. Teraz będziemy go obserwować, żeby sprawdzić jak zniesie trudy tego biegu. W tym momencie nie mamy zbytniego wyboru co do kolejnych startów Shamadrama i Clyde’a. Najprawdopodobniej oba staną do rywalizacji o tzw. pierwszą koronę, w gonitwie o Nagrodę Rulera – zapowiedział Krzysztof Ziemiański.
Polscy właściciele i trenerzy mają szczęśliwą rękę do zakupu koni pod Mukhadramie, który jest trochę niedoceniony i nie w pełni wykorzystany w europejskiej hodowli. Jego przychówkiem – oprócz Timemastera i Shamadrama – jest też Lady Ewelina, która w ubiegłym sezonie z debiutu jako dwulatka wygrała wyścig na Służewcu aż o 10 długości (bijąc tak dobre konie jak Senlis, Joe Black, Donnia, Westim, czy Maverick). Później firma Westminster przeniosła ją do treningu w Niemczech do Andreasa Woehlera i tam jesienią Lady Ewelina wygrała gonitwę rangi Listed, a w tym roku ma zgłoszenia do francuskiego i niemieckiego Oaks.
Spośród potomstwa Mukhadrama na polskich torach dobrze biegały też takie konie jak: Mukhadar, Bat Eater, Dame Gladys, Taymour, Jumeirah Beach, czy Szarratu. Nic dziwnego, że w ostatnim wywiadzie dla Traf News właściciel i trener Salih Plavac powiedział, że wypatruje na aukcjach koni po tym reproduktorze (to dla niego biegały Mukhadar i Bat Eater).
Większość koni po ogierze Mukhadram najlepiej czuje się na średnich (ewentualnie krótszych) dystansach od 1400 do 2000 metrów, ale zdarzają się konie, które radzą sobie na dłuższych dystansach. Nawet na krajowym podwórku mieliśmy w niedzielę tego przykład. Podczas inauguracji sezonu we Wrocławiu trenowany w Czechach syn Mukhadrama Nairobi Boy wygrał gonitwę na 3200 metrów.
Urodzony w 2009 roku Mukhadram (Shamardal – Magic Tree po Timber Country) był wysokiej klasy wyścigowcem, biegał głównie na średnich dystansach. Trenował go znakomity William Haggas. Jako dwulatek nie biegał. Na torze wyścigowym progresował wraz z wiekiem. W wieku trzech lat wygrał dwa mniejsze wyścigi na milę w pięciu startach, był też czwarty w Tercentenary Stakes G3 na 2000 metrów.
W wieku czterech lat wygrał York Stakes G2 na 2100 m i Brigadier Gerard Stakes G3 na 2000 m, był też drugi w Prince of Wales’s St G1 na 2000 m (przegrał tylko o łeb z Al Kazeem) i trzeci w Eclipse St. G1 też na dwa kilometry. Za te dwa wyścigi dostał najwyższy rating w karierze – 123 funty.
W wieku pięciu lat Mukhadram wygrał Eclipse St. G1, ale został za ten sukces oceniony „tylko” na 120 funtów. Był też drugi w Dubai World Cup G1 na 2000 m (2,75 długości za African Story), trzeci w King George VI and Queen Elizabeth St. G1 na 2400 m (trzy długości za zwycięską klaczą Taghrooda) oraz oraz czwarty w Irish Champion St. G1, International St. G1 i Prince of Wales’s St. G1. Startował w karierze 16 razy, 5 razy wygrał. Zgromadził dla Hamdana al Maktouma 1 968 250 funtów.
Mukhadram przez sześć sezonów (2015-2020) krył w Anglii w Nunnery Stud po 6-7 tysięcy funtów. Od 2021 roku stacjonuje we Włoszech w Allevamento di Besnate. Cena stanówki w pierwszych dwóch latach wynosiła 4500 euro, w tym roku została obniżona do 3500 euro i jest to przy tej cenie ciekawy ogier w perspektywie pokrycia nim klaczy z polskiej hodowli.
Osiem koni po Mukhadramie przekroczyło dotąd rating 100 funtów, ale bardzo dużo biegało w przedziale 90-100 (Timemaster po występie we Francji, choć mu on nie wyszedł na miarę możliwości, dostał w Racing Post 98). Do ubiegłego roku najlepszy koń po Mukhadramie Skyman miał rating zaledwie 108 funtów. Natomiast w drugiej połowie sezonu 2022 dużą karierę w Niemczech i we Francji zaczął robić trenowany przez Andreasa Woehlera pięcioletni obecnie Wiesentau (od klaczy Wurfscheibe po Tiger Hill), który wygrał trzy wyścigi z rzędu i został oceniony aż na 119 funtów.
3 września wygrał w Baden Baden wyścig na 2000 m, który nawet nie był z serii Pattern, ale conditions, jednak ograł tam bitego faworyta (1:2), znakomitego Nerium i dostał za tę gonitwę wycenę aż 117 funtów. 15 dni później Wiesentau (notowany 10:1) zwyciężył we Francji w Strasbourgu w Grand Prix de la Region Grand Est LR na 2100 m na miękkim torze aż o osiem długości i został oceniony przez Racing Post aż na 119 funtów.
W listopadzie wyhodowany przez Gestüt Ravensberg Wiesentau wystartował jeszcze w Monachium w Isfahan-Grosser Munchener Herbst-Preis LR na 2200 m i na ciężkiej bieżni, już jako wielki faworyt (6:5) wygrał łatwo o trzy długości. Wygląda na to, że świetnie czuję się na grząskiej nawierzchni. Jego kariera jest dobrym prognostykiem dla Shamadrama. Oba konie po Mukhadramie pochodzą od matek z dystansowych rodzin.
Matka Shamadrama Sweet as Honey (Duke of Marmalade – Tempting Prospect po Shirley Heights) ma znakomity dystansowy rodowód i została wyhodowana przez królową angielską Elżbietę II, biegała też w barwach The Queen w treningu Richarda Hannona, ale mało i dość słabo. Wyszła do startu tylko trzy razy jako dwulatka. Pierwsze dwa starty były bardzo nieudane, zajęła dziesiąte i dziewiąte miejsce, z dużą stratą do czołowych koni. Lepszy był ostatni występ, gdy zajęła drugie miejsce na 11 koni w wyścigu w Lingfield na 1600 m (rating za ten wyścig 71 funtów).
Shamadram jest czwartym przychówkiem klaczy Sweet as Honey. Przed nim tylko jeden koń od tej matki biegał na torach i zwyciężał, to wałach Militia (po sprinterze Equiano, bliskim krewnym trójkoronowanego w Polsce Va Banka), urodzony w 2015 roku. Na 48 startów wygrał 11 razy (na dystansach 1000-1200 m) i ponad 80 tysięcy funtów (rating 93).
Sweet as Honey jest córką znakomitego na torze i niezłego w hodowli ogiera Duke of Marmalade (Danehill – Love Me True po Kingmambo), który powinien być dla Shamadrama gwarancją trzymania dystansu. Duke of Marmalade w jednym roku wygrał aż 5 gonitw G1 – Prix Ganay (FR-G1,12.5fT), Tattersalls Gold Cup (IRE-G1,12.5fT), Prince of Wales S (GB-G1,12fT), King George & Queen Elizabeth S (GB-G1,12fT), Juddmonte International S (GB-G1,12fT). Został wybrany najlepszym starszym koniem w Europie w 2008 roku z ratingiem aż 130 funtów.
Jego przychówek biega od dziesięciu lat, a pięć koni po nim osiągnęło pułap 115 rpr. Duke of Marmalade krył od 2009 roku do 2013 w Coolmore w Irlandii (cena stanówki spadała systematycznie od 40 tysięcy euro do 12 500 euro). Od 2014 roku był reproduktorem w Republice Południowej Afryki, gdzie padł w wieku siedemnastu lat. Najwyższy rating z koni po nim miał Big Orange (121 funtów), a 118 dostał niemiecki derbista Nutan.
Shamadram pochodzi ze znakomitej rodziny 1-l, z której wywodzą się tak znakomite konie jak Cicero, Shirley Heights, El Prado, Hurricane Run, Street Cry, Conduit, czy ojciec Mukhadrama – Shamardal. W Polsce mieliśmy z tej rodziny znakomite ogiery czołowe – Aquino i Negresco.
Z tej samej odnogi rodziny 1-l co Shamadram jest Invicta Varsovia (po Champs Elysees), która w treningu Marka Boruty wygrała na Służewcu trzy wyścigi i zajęła drugie miejsce w sprinterskiej Nagrodzie Syreny (o szyję za Staight Away), akurat pod Wasiutowem. Invicta Varsovia jest teraz matką stadną w SK Krasne. Shamadram i Invicta Varsovia mają wspólną prababkę – Trying for Gold, która na 5 startów wygrała dwa wyścigi dla Elżbiety II, a później okazała się cenna w hodowli.
Trying for Gold urodziła dla Jej Wysokości bardzo dobrą klacz Phantom Gold, która wygrała 4 wyścigi, w tym jako trzylatka Ribblesdale Stakes G2 na 2400 m i St. Simon Stakes G3 na 2400 m, a jako czterolatka Geoffrey Freer Stakes G2 na 2700 m. Phantom Gold urodziła z kolei angielską wiceoaksistkę Flight of Fancy (ta też już dała konie black type) oraz Golden Stream, która wygrała dwie gonitwy Listed w Anglii. Invicta Varsovia jest wnuczką Phantom Gold.
Córka Trying for Gold, a babka Shamadrama – Tempting Prospect w barwach królowej Elżbiety II zyskała miano klaczy black type. Wygrała jeden wyścig jako dwulatka, była jako trzlatka druga w Fillies Trial Stakes LR na 2000 m oraz trzecia w Premio Giovanni Falck LR na 2400 m we Włoszech i w Middleton Stakes LR w Anglii na 2000 m.
Tempting Prospect urodziła 9 koni (w tym matkę Shamadrama), z których 6 zwyciężało, a trzy z nich miały status black type. Najbardziej znany z tej trójki jest Tactician (po Motivator), który w barwach Elżbiety II wygrał dwa wyścigi, w tym John Smith’s Silver Cup LR na 2800 m. z Kolei Promotion (po Sadler’s Wells) był drugi w Wolferton Stakes LR na 2000 m. Border Castle (po Grand Lodge) wygrał ponad 111 tysięcy funtów i płotowy wyścig G2 w Wielkiej Brytanii.
Tempting Prospect jet córką jednego z najbardziej znaczących koni w historii wyścigów konnych i hodowli – angielskiego i irlandzkiego derbisty Shirley Heights (Mill Reef – Hardiemma po Hardicanute), który – podobnie jak Shamadram – jest z rodziny 1-l. Potomstwo Shirley Heightsa świetnie radziło sobie na długich dystansach, a do najlepszych jego synów można zaliczyć zwycięzcę angielskiego Derby ogiera Slip Anchor oraz francuskiego derbistę Darshaana, który następnie okazał się cennym reproduktorem.
Wykaz klasycznych zwycięzców i innych najlepszych koni z rodziny 1-l (klaczy Paraffin):
Na świecie: Cicero, Shirley Heights, El Prado (Lady Capulet), Hurricane Run, Street Cry, Shaamit, Sun Princess, Pentire, Zigeunersohn, Conduit, Vision d’Etat, Shamardal, Sanglamore, Spectrum, Petrushka, Look Here, Zarathustra, Mummy’s Pet (Money for Nothing, Parsimony), Master Derby, Helen Street, Fusaichi Concorde, Millenary, Stage Door Johnny, Ladas, Beam, Divine Proportions, River Lady, Agnes Flora (Agnes Flight, Agnes Tachyon), Sunny Brian, Maria’s Mon, Whipper, Trade Fair, Pyrus, Thousand Words, Trans Island, Captain Marvelous, Pursuit of Love, Neo Universe, Crafty Prospector, Light Brocade.
W Polsce: Carolus, Aquino, Negresco, Lord Hippo, Fair N Lovely, Ladyorange, Sierra Nights, Invicta Varsovia, Shamadram.
Robert Zieliński