W listopadzie trafił do Polski z Irlandii, czteroletni obecnie, kasztanowaty ogier Proud And Regal (Galileo – Simply Perfect po Danehill). Został zakupiony przez państwowe Stado Ogierów w Łącku od słynnej stadniny Coolmore i ma być w naszym kraju naturalnym następcą ogiera Yucatan (Galileo – Six Perfections po Celtic Swing), który padł po tym, jak został kopnięty przez klacz po stanówce w SK Krasne. Z pierwszych ustaleń wynikało, że Proud And Regal będzie krył w sezonie 2024 właśnie w Krasnem. Ostatecznie zapadła jednak decyzja, że w tym sezonie będzie stanowił w Golejewku, gdzie będą dostępne także ogiery Bush Brave i Umberto Caro (opuścił natomiast stadninę inny syn Galileo, czeski i słowacki derbista Touch of Genius). W Krasnem pozostały Va Bank i Shakeel. Jak nas poinformowała hodowczyni z Golejewka Sabina Sorel – cena stanówki ogierem Proud And Regal wynosi 6000 złotych. Przewidziane są ulgi dla klaczy, które osiągały sukcesy w gonitwach kategorii A oraz dla hodowców, którzy przyślą pod ogiera większą liczbę klaczy.
Proud And Regal pochodzi z takiego samego nicku co niepokonany w czternastu startach, obecnie znakomity reproduktor – Frankel, czyli Galileo x Danehill. Niewątpliwie jest to jeden z najcenniejszych ogierów jakie trafiły do Polski. Ma wyborny rodowód, wywodzi się bowiem z jednej najlepszych rodzin w historii wyścigów – 14-c, idzie wprost od legendarnej klaczy Pretty Polly, tak jak choćby ojciec Northern Dancera – Nearctic, czy wielokrotny czempion reproduktorów w Polsce Who Knows. Karierę Proud And Regal również miał na wysokim poziomie (rating w Racing Post 112 funtów wydaje się trochę niedoszacowany). Co ważne, potrafił wygrać wyścig G1 w wieku dwóch lat – Criterium International G1 na 1600 m we Francji i był drugi w National Stakes G1 na 1400 m w Irlandii. Jako trzylatek spisywał się trochę gorzej, był m.in. siódmy w Irish Derby G1 na 2400 m, ale nie przejmowałbym się tym zbytnio, bo biegał bardzo wysoko i można zakładać na podstawie rodowodu, że konie po nim mogą progresować wraz z wiekiem i nie będą bać się dłuższych dystansów.
Chociaż w tytule dałem przyciągający uwagę zwrot „syn Galileo Proud And Regal”, unikałbym postrzegania reproduktora wyłącznie przez pryzmat jego ojca, a sugerowałbym potraktowanie tego tylko jako jeden z wielu elementów oceny ogiera. Potencjał ogiera to przecież także – a może przede wszystkim – jego rodzina żeńska: matki, babki, prababki, dziadkowie, ich kariery wyścigowe i hodowlane, dorobek ich potomstwa. To także kariera torowa danego ogiera, jego budowa, predyspozycje dystansowe, wczesność dojrzewania, genotyp, który może przekazywać, cechy szczególne, psychika, łączenie się z poszczególnymi klaczami i rodzinami itd, itp.
To, że Proud And Regal jest synem Galileo, jest w tym wszystkim tylko jednym z trybików. Każdy z synów Galileo, czy to w Polsce (kryły dotąd Yucatan, Touch of Genius i Nova), czy na świecie – jest inny i trudno do nich przykładać jedną matrycę. Jak w przypadku synów wszystkich ogierów, część z nich się sprawdzi w hodowli znakomicie, część dobrze, część średnio, a część będzie po prostu niespełniona, ich potomstwo nie odniesie sukcesów. Nie jest wcale tak prosto, błysnąć w hodowli. Wiele ogierów z super karierą i rodowodem, wygrywających największe gonitwy świata, zawiodło w roli reproduktorów i tak naprawdę nikt do końca nie wie dlaczego.
Jak będzie z Proud And Regalem – tego też nie wie nikt. Czy będzie w Golejewku następcą wspaniałych ogierów – Turysty, Aquino, Negresco, Mehariego, Dakoty, Pyjama Hunta, Who Knowsa? Czy może zawiedzie jak przez dekady kilkadziesiąt innych ogierów w tej stadninie… Jest na pewno dużą szansą i nadzieją, startuje bowiem z wysokiego pułapu wyjściowego, jeśli chodzi o potencjał, dawnego takiego ogiera w Golejewku nie było.
W grudniu ubiegłego roku pojawiła się szansa, by do Polski trafił z Coolmore kolejny syn Galileo z bardzo dobrą karierą wyścigową (zwycięzca Grand Prix de Paris G1 i angielskiego St. Leger G1, rating aż 122 funty) i znakomitym rodowodem – Kew Gardens (od Chelsea Rose po Desert King), ale ostatecznie na sezon 2024 nie udało się go sprowadzić. Będzie krył w Castle Hyde Stud, oddziale Coolmore, cena stanówki 3 tysiące euro.
Karierę w wieku dwóch lat Proud And Regal miał bardzo dobrą, ale też po głębszej analizie muszę przyznać, że nie ograł w tych wyścigach żadnych wybitnych koni, tylko (albo aż) dobre. Trenował go Donnacha O’Brien (syn wielkiego Aidana) dla tercetu z Coolmore (Magnier, Tabor, Smith) i firmy Westerberg, należącej do niemieckiego miliardera z branży samochodowej Georga von Opela. Proud And Regal biegał 9 razy i poza debiutem zawsze dosiadał go Gavin Ryan.
Jako dwulatek w czerwcu syn Galileo wygrał pod Killianem Leonardem w jedenastokonnej stawce wyścig maiden na 1400 metrów w Curragh, będąc lekkim fuksem (16:1), mocno były bowiem liczone konie z Juddmonte (Glazunov i Tiverton), a także Greenland z Coolmore (miał później dobrą karierę) pod Ryanem Moorem i Sea Legend. Proud And Regal pobił o 3/4 długości Tivertona.
W lipcu wygrał Japan Racing Association Tyros Stakes (G3 – 1400 m) w Leopardstown, wyprzedzając o ponad jedną długość Hellsinga i faworyta Age of Kings z Coolmore. W sierpniu w Futurity Stakes (G2 – 1400 m) w Curragh był faworytem (5:4), a zajął trzecie miejsce, przegrywając z dwoma końmi należącymi do współwłaścicieli Proud And Regala – ogierami Hans Andersen i Aesop’s Fables (był w 2023 roku trzeci w Breeders Cup Sprint G1).
11 września w jednym z najważniejszych wyścigów dla dwulatków w Irlandii – National Stakes (G1 – 1400 m) dość wyraźnie pokonał (grany 9:1) konie, z którymi przegrał w Futurity Stakes, ale zajął drugie miejsce, ponad długość za ogierem Al Riffa, trenowanym przez brata Donnachy – Josepha Patricka O’Briena. Bity faworyt (8:13) Aesop’s Fables był pod Moorem dopiero czwarty. Al Riffa jako trzylatek w sezonie 2023 był drugi za niepokonanym Ace Impactem, najlepszym koniem w Europie, w Prix d’Ornano G2 w Deauville, ale poza tym nic wielkiego nie zwojował.
22 października 2022 roku Proud And Regal osiągnął najbardziej wartościowy wynik w karierze. Pojechał do Paryża i na torze Saint-Cloud zwyciężył (z kursem 29:20) na ciężkim torze pod Gavinem Ryanem w Criterium International (G1 – 1600 m). Proud And Regal dobrze ruszył i od początku gonitwy prowadził do spółki z dosiadanym przez Ioritza Mendizabala ogierem Espionage (syn Galileo, także należący do Cooolmore), którego w celowniku pokonał o łeb. Faworyt, francuski Kubrick, był ostatni, 13,5 długości za zwycięzcą. Jednak żaden z koni z tego wyścigu nie zrobił później większej kariery, nie wyszedł poza rating 112 funtów.
Na tym Proud And Regal zakończył starty w wieku dwóch lat z oficjalnym ratingiem 113 funtów (RPR 112). 7 maja 2023 roku wyszedł do startu (był faworytem 6:4) jako trzylatek w Derby Trial Stakes w Leopardstown (G3 – 2000 m), ale zajął trzecie miejsce, sporo tracąc 2,5 długości do Up And Under i 5,5 do Sprewella, które później nie odnotowały już znaczących sukcesów.
27 maja „Dumny i Królewski” wystartował w irlandzkim klasyku 2000 Gwinei, który ukończył na siódmym miejscu, ponad sześć długości za słynnym Paddingtonem. Jednak za nim był faworyt Royal Scotsman, który jako dwulatek był drugi w Dewhurst Stakes G1 (tylko o łeb przegrał z wysokiej klasy ogierem Chaldean), a jako trzylatek trzeci w 2000 Guineas w Newmarket (2,25 długości za Chaldeanem).
W irlandzkim Derby G1 na 2400 metrów Proud And Regal (mało liczony, kurs 33:1) był siódmy w stawce ośmiu koni. Od ogiera Auguste Rodin (także należący do Coolmore), który wygrał też angielskie Derby, dzieliło go aż 13 długości, a tuż przed nimi byli starzy dobrzy znajomi – Sprewell i Up And Under.
Po raz ostatni Proud And Regal wystartował 26 września w irlandzkim Corku i było to nieudane zakończenie kariery. W gonitwie Navigation Stakes LR na 1600 m, będąc faworytem (100:30) zajął dopiero dziewiąte miejsce, tracąc do zwycięskiej klaczy Foniska prawie 11 długości. Ten występ został oceniony tylko na 87 funtów, ale jego najwyższy RPR to 112, a oficjalny rating to 113 funtów. Wyraźnie coś mu pod koniec kariery przeszkadzało (podobno kontuzja mięśnia), ale to w hodowli może być bez znaczenia.
Trójkoronowany na Służewcu Va Bank i Shakeel (triumfator Grand Prix de Paris G1) mają najwyższy oficjalny rating spośród ogierów kryjących w ostatnich latach w Polsce – 116 funtów. Zwycięzca Wielkiej Warszawskiej 2020 Nagano Gold dostał 115 funtów za drugie miejsce za Defoe w Hardwicke Stakes G2 podczas Royal Ascot. Yucatan został oceniony na 112 funtów (za drugie miejsce w Racing Post Trophy G1 dwulatkiem), a Balios na 113 funtów za zwycięstwo King Edward VII Stakes G2 podczas Royal Ascot.
Trochę inaczej widzą to handicaperzy Racing Post. U nich najwyższą notę ma Nagano Gold (aż 120 funtów), a za nim są Balios 115, Shakeel 114, Va Bank i Yucatan 113. Proud And Regal plasuje się więc trochę poniżej nich, ale są to zbliżone wartości, biegał w wielkich wyścigach, ma dobry rodowód, jest czystą, otwartą kartą i nadzieją polskiej hodowli.
Ojcem Proud And Regala jest wielokrotny champion reproduktorów w Europie Galileo (Sadler’s Wells – Urban Sea po Miswaki), którego sylwetkę znają chyba wszyscy miłośnicy wyścigów konnych na świecie. Galileo (wyhodowany przez Tsui and Orpendale, a zakupiony przez Coolmore) biegał tylko 8 razy, wygrał 6 wyścigów. Łatwo wygrał angielskie i irlandzkie Derby w 2001 roku, ale najwyższą notę otrzymał po triumfie w King George VI And Queen Elizabeth Diamond Stakes (132 rpr), bijąc od dwie długości ogiera Fantastic Light.
Po sześciu kolejnych zwycięstwach Galileo przegrał w Irish Champion Stakes G1 o łeb z Fantastic Lightem, a rzucony niespodziewanie na piach w Belmont Park w USA był szósty w Breeders Cup Classic G1 na 2000 m, ponad 7 długości za świetnym ogierem Tiznow, co i tak należy uznać w tych warunkach za przyzwoity występ. Na torach zarobił ponad 1,6 miliona funtów. Galileo zakończył życie w 2021 roku.
W hodowli zasłynął jako epokowy ogier, dając przede wszystkim najwyżej ocenionego konia w historii wyścigów – ogiera Frankel (niepokonanego w czternastu startach, 143 rpr, obecnie znakomitego reproduktora) oraz 16 innych koni z ratingiem na poziomie 125 funtów lub wyższym. Wśród nich są takie sławy jak: New Approach, Rip Van Winkle, Australia, Waldgeist, Nathaniel, Kyprios, Ulysses, Teofilo, Churchill, Japan, czy Ruler Of The World. W Polsce Derby 2021 wygrał syn Galileo Guitar Man (pochodzi z bardzo dobrej rodziny żeńskiej i może być cennym reproduktorem), ale później biegał już bardzo słabo.
Nie ma reguły jeśli chodzi o przydatność synów Galileo w hodowli. Kilka z nich dało wybitne konie, w tym gronie są Frankel (Proud And Regal ma taki sam nick jak on: Galileo x Danehill), Nathaniel, czy New Approach. Kilka spisało się nieźle i ciągle są w grze, jak Australia, Churchill, czy Gleneagles, a kilka zawiodło, jak Ruler of the World, Rip Van Winkle, Highland Reel, Ulysses, czy The Gurkha.
W mojej ocenie najcenniejsza jeśli chodzi o Galileo jest jego babka Allegretta (rodzina 9-h), która ma niezwykle cenny dolew krwi ogiera Lombard. Allegretta jest matką wspaniałej Urban Sea, która wygrała Nagrodę Łuku Triumfalnego, a później urodziła Galileo i kolejnego wybitnego na torze cracka i czempiona hodowli – ogiera Sea The Stars (poza tym w hodowli z powodzeniem zostali użyci jej synowie – Born To Sea i Black Sam Bellamy, a córka Melikah urodziła ogiera Masterstroke).
Synem Allegretty jest King’s Best, ojciec Workforce’a, który wygrał w rekordowym czasie Epsom Derby, a który pochodzi z rodziny 14-c od klaczy Pretty Polly, podobnie jak Proud And Regal. Od Allegretty idzie też zwycięzca Prix de l’Arc de Triomphe 2021 Torquator Tasso, a od jej matki Anatevki jego ojciec, wybitny w Niemczech reproduktor – Adlerflug.
Wnukiem Allegretty jest także czołowy reproduktor w Niemczech Tertullian, który dobrze odznaczył się też w polskiej hodowli. Jego córka Daremi urodziła dobre dwulatki – Dakini i Drink Life, a Jalapena obiecującego Jurisa. Powyższe dokonania Allegretty jako matki i babki pozwalają śmiało stawiać ją w gronie najlepszych klaczy w historii światowych wyścigów i hodowli obok matki Northern Dancera Natalmy, od której wywodzą się też tak wspaniałe konie jak Danehill (dziadek Proud And Regala), Halo, czy Machiavellian.
To jednak co najcenniejsze u ogiera Proud And Regal to jego bardzo dobra rodzina żeńska i znakomita na torze matka. Simply Perfect (Danehil – Hotelgenie Dot Com po Selkirk) zarobiła niemal 400 tysięcy funtów, a do startu wyszła 13 razy (rating 116 funtów). Wygrała między innymi dwie gonitwy G1 na milę – Meon Valley Stud Fillies’ Mile dla dwulatków (1600 m) oraz Falmouth Stakes dla klaczy trzyletnich i starszych, w wieku trzech lat. Na dodatek była trzecia w angielskim 1000 Gwinei – klasyku na milę dla klaczy, odpowiedniku polskiej Nagrody Wiosennej. Simply Perfect dała trzy konie black type, z ratingami 112, 110 i 105 funtów.
Niezła na torze była też babka Proud And Regala – Hotelgenie Dot Com (po Selkirk), która w treningu Micka Channona w siedmiu startach wygrała jeden wyścig, ale była druga w Moyglare Stud Stakes G1 i trzecia w Fillies’ Mile G1 w Ascot.
Proud And Regal idzie wprost od legendy światowej hodowli, klaczy Pretty Polly, podobnie jak: ojciec najwybitniejszego reproduktora w historii Northern Dancera – Nearctic, zwycięzca w rekordowym czasie Epsom Derby Workforce, wspaniały reproduktor Cape Cross, rewelacyjny na torze Brigadier Gerard, zwycięzca angielskiego Derby z 2017 roku Wings of Eagles, czy wielokrotny czempion ogierów w Polsce Who Knows. Według teorii Bruce’a Lowe rodzina nr 14 zaliczana jest do kategorii Sire Line (podobnie jak rodziny nr 3, 8, 11 i 12), a więc to dobrze rokuje ogierowi Proud And Regal w hodowli…
Najwybitniejsze konie z rodziny 14-C (klaczy Pretty Polly):
Na świecie: PRETTY POLLY (MOLLY DESMOND, SPIKE ISLAND), SISTER SARAH, NEARCTIC (LADY ANGELA, TITLED HERO, NORTHERN TASTE), BRIGADIER GERARD, GREAT NEPHEW (GREAT NIECE, TREASURE HOPE), WORKFORCE (EVA LUNA, SOVIET MOON, BRIAN BORU), NORTHERN AFLEET, LUTHIER, CAPE CROSS (PARK APPEAL, BALIDARESS, SHADAYID, IFFRAAJ, DIKTAT, ALYDARESS, RUSSIAN RHYTM), FANTASTIC LIGHT, DONATELLO (DON, DOLINA, DERAIN, DAUMIER, DONAT), ST. PADDY (FLYING WATER), SWAIN, SOLDIER OF FORTUNE (AFFIANCED, HELIOSTATIC, SHOLOKHOV), SQUARE ANGEL (KAMAR, KEY TO THE MOON), UNITE, LOVE DIVINE (SIXTIES ICON), COURT HARWELL, CARROLL HOUSE, KUTUB, INVASOR, TO-AGORI-MOU, FATH, DANBIRD, REVOQUE, BIN AJWAAD, INTENSE FOCUS, MEINER LOVE (HEART OF JOY), BE MY CHIEF (UNIT, PRO PATRIA, PEAN, LADY BE MINE, MARLING), MACHERIO (GUERSANT, ZODIAC), ADORABLE, FLUTE, OPALE, SEASIDE ATRACTION, MASARIKA, PARDAO, SHOOT OUT, SPELTHORNE, SUPREME COURT (SEA SYMPHONY), VINTAGE CROP (VINTAGE TITTLE), PREMONITION, KENSINGTON PALACE, FILIA ANDROSS, ONLY FOR LIFE, DUTCH MARY (DUTCHIA DI BUONINSEGNA, DELLEANA, DOSSA DOSSI, DAGHEROTIPIA, THYMUS, PSIDIUM), EL BODEGON, WINGS OF EAGLES.
W Polsce: WHO KNOWS, DE CORTE (DOPING), BLACK PANTERA (PERATUS, MIRACLE ANGEL), PUŁTUSK.
Robert Zieliński
Na zdjęciu tytułowym Proud And Regal wygrywa Criterium International G1 na torze Saint-Cloud. Fot. TDN