Najwyżej dotowana gonitwa świata (pula nagród 20 milionów dolarów), Saudi Cup G1 (1800 m, dirt), jest rozgrywana w Rijadzie od 2020 roku. Wielkie wyścigowo kraje na razie dzieliły się nią dość sprawiedliwie. Pierwszą edycję wygrał trenowany w USA Maximum Security, rok później triumfował francuski derbista Mishriff, przygotowywany w Anglii przez Johna Gosdena. W sezonie 2022 sensacyjnie zwyciężył reprezentant gospodarzy Emblem Road, rok temu triumfował japoński Panthalassa, a Japonia – która rzuca nie tylko wyzwanie Europie na trawie, ale od niedawna też Amerykanom na piachu – miała 4 konie w pierwszej piątce.
Saudi Cup 2024 zapowiada się jako wielkie starcie: Stany Zjednoczone kontra Japonia. Faworytem (3:1) jest zwycięzca Breeders’ Cup Classic, pięcioletni White Abarrio, a drugą gwiazdą z USA triumfator Pegasus World Cup – National Treasure (8:1), a będzie go wspierał Senor Buscador, który w tej gonitwie uległ mu tylko o szyję. Japończycy liczą na Derma Sotogake (11:2), który w BC Classic był drugi, ulegając White Abarrio tylko o długość, a także na Lemon Popa (11:2), który jest własnością stajni Godolphin szejka Mohammeda al Maktouma, władcy Dubaju. Być może do walki włączy się Ushba Tesoro (8:1), japoński zwycięzca Dubai World Cup 2023. Transmisja z Saudi Cup w sobotę 24 lutego od godziny 18 w Polsacie Sport Fight.
Trenowany przez Richarda Dutrowa siwy White Abarrio (Race Day – Catching Diamonds po Into Mischief) to trochę taki Kopciuszek, który długo wspinał się na szczyt. Nie imponował pochodzeniem i jako roczniak został sprzedany za zaledwie 7500 dolarów. Kilka miesięcy później został odsprzedany za 40 tys. dol. Jako dwulatek był niezły, wygrał dwie gonitwy i był trzeci w Kentucky Jockey Club Stakes G2, ale do ścisłego topu rocznika nie należał.
Błysnął w kwietniu jako trzylatek, wygrywając Florida Derby G1, co dało mu przepustkę do kultowego wyścigu Kentucky Derby G1, ale tam na grząskiej bieżni sromotnie poległ, zajmując szesnaste miejsce na 20 koni, aż 20 długości za zwycięskim ogierem Rich Strike. Później szło mu w kratkę, przeważnie miał pod górkę. W Pegasus World Cup 2023 był dopiero ósmy, ale miał fantastyczną drugą połowę ubiegłego roku.
Pierwszym pozytywnym sygnałem było trzecie miejsce w Metropolitan Handicap G1 na 1600 m, w którym uległ o 3,5 długości ogierowi Cody’s Wish, wybranemu Koniem Roku 2023 w USA. W sierpniu wziął łatwo, o ponad 6 długości, Whitney Stakes G1 na 1800 m, deklasując Cody’s Wisha. Kropkę nad „i” postawił 4 listopada, wygrywając (w roli faworyta, 13:5) pod Iradem Ortizem jr Breeders’ Cup Classic G1 na 2000 metrów.
Ojciec White Abarrio – Race Day wygrywał tylko na poziomie G2 i nie jest drogim (cena stanówki 7500 dolarów w 2020 roku) i modnym ogierem, mimo że rodowód ma znakomity. Jest bowiem synem wybitnego w hodowli Tapita (ojciec wybitnego ogiera Flightline), a pochodzi z najlepszej chyba amerykańskiej rodziny żeńskiej 1-x, wywodzącej się od klaczy La Troienne (z niej jest też znakomita Moonu, trenowana przez Macieja Janikowskiego dla stajni Westminster). Poza White Abarrio Race Day nie dał żadnego konia z amerykańskiej czołówki. Matka White Abarrio nie wygrała wyścigu na torze i w hodowli też poza nim nie błysnęła.
Długość za White Abarrio w BC Classic był Derma Sotogake (Mind Your Biscuits – Amour Poesie po Neo Universe), który w sezonie 2023 był nadzieją Japonii na pierwsze zwycięstwo w Kentucky Derby, ale zajął szóste miejsce, 8 długości za zwycięskim Mage. Między Kentucky Derby, a BC Classic nie startował i teraz jego forma też jest zagadką. Pojedzie na nim Christophe-Patrice Lemaire, francuski dżokej od lat odnoszący wielkie sukcesy na koniach z Japonii.
Trzecim koniem w grze jest sześcioletni Lemon Pop (Lemon Drop Kid – Unreachable po Giant’s Causeway), który ma nietypowe CV, jest koniem interkontynentalnym. Jest bowiem wyhodowany w USA, należy do stajni Godolphin szejka Mohammeda al Maktouma, władcy Dubaju, a trenowany jest w Japonii przez Hiroyasu Tanakę.
Lemon Pop to też późnodojrzewający koń, który sukcesy w większych wyścigach zaczął osiągać dopiero w wieku pięciu lat w sezonie 2023, a dopiero w listopadzie 2022 zyskał status black type. Jego kariera od początku była ukierunkowywana na wyścigi na piachu. W ubiegłym zwyciężył aż 4 razy na 5 startów, w tym w dwóch wyścigach rangi G1 na nawierzchni dirt – w February Stakes na milę i w ostatnim starcie 3 grudnia w Champions Cup na 1800 m.
Pochodzenie ma znakomite. Jego ojciec Lemon Drop Kid (Kingmambo – Charming Lassie po Seattle Slew) wygrał cztery gonitwy rangi G1, w tym słynny Belmont Stakes, a później okazał się świetnym reproduktorem, podobnie jak dziadek – Giant’s Causeway. Lemon Pop pochodzi z wybitnej rodziny 2-d, idzie wprost od Natalmy, matki Northern Dancera, więc tu nie trzeba już nic dodawać. Czy te geny przemówią w Saudi Cup 2024?
Wielką nadzieją Japonii w Rijadzie jest zwycięzca Dubai World Cup 2023, sześcioletni Ushba Tesoro, który przez rok był niepokonany w pięciu startach od listopada 2022 roku, aż wreszcie zajął dopiero piąte miejsce w Breeders’ Cup Classic, ponad trzy długości za White Abarrio. To japoński specjalista od wyścigów na nawierzchni dirt. Ushba Tesoro (Orfevre – Millefeui po King Kamehameha) jest synem słynnego japońskiego ogiera Orfevre, który dwa razy był drugi w Paryżu w Nagrodzie Łuku Triumfalnego. 29 grudnia wygrał Tokyo Daishoten G1 na 2000 m. W siodle ma znakomitego dżokeja Yugę Kawadę.
Jeśli ktoś w Saudi Cup, oprócz White Abarrio, ma uratować Amerykę przed zmasowanym atakiem Japończyków, to na pewno jest to National Treasure (Quality Road – Treasure po Medaglia d’Oro). 27 stycznia na torze Gulfstream Park na Florydzie została rozegrana pierwsza wielka światowa gonitwa w sezonie 2024 – Pegasus World Cup Invitational Stakes (G1, dirt, 1800 m, pula nagród 3 miliony dolarów). Zwyciężył w niej faworyt – czteroletni National Treasure, który w ubiegłym roku wygrał Preakness Stakes G1, drugi wyścig amerykańskiej potrójnej korony, a także był też drugi w Breeders Cup Dirt Mile G1, gdzie – po porywającej walce bark w bark – przegrał tylko o nos z ogierem Cody’s Wish, który został wybrany Koniem Roku 2023 w Stanach Zjednoczonych.
To była ósma edycja Pegasus World Cup i już po raz trzeci wygrał koń trenowany przez kontrowersyjnego Boba Bafferta. Dżokej Flavien Prat, który kapitalnie przeprowadził National Treasure, zwyciężył w tym wyścigu po raz pierwszy. „Narodowy Skarb”, po tym jak Cody’s Wish odszedł do stada, wyrasta na największą wyścigową gwiazdę Stanów Zjednoczonych.
Był to jedenasty start w karierze wyhodowanego przez Petera Bluma ogiera National Treasure i dopiero trzecie zwycięstwo, ale na jego koncie jest już zapisane 3 miliony 332 tysiące dolarów. Z puli 3 miliony dolarów w Pegasus World Cup zainkasował dla właścicieli (SF Racing LLC i Starlight Racing Et Al) 1,89 mln dolarów, czyli więcej niż w całej wcześniejszej karierze.
Dystans 1800 metrów jest trochę trudniejszy dla National Treasure niż optymalna mila, więc na ostatnich metrach uciekinier zaczął słabnąć, tuż przed celownikiem kończył się jego rzut, ale Prat pojechał w tym wyścigu doskonale, świetnie to wyliczył. Faworyta atakował od pola pod Juniorem Alvarado, grany 9:1, trenowany przez Todda Pletchera – sześcioletni Senor Buscador (Mineshaft – Rose’s Desert po Desert God), który w listopadzie był siódmy w Breeders Cup Classic, a drugi w Cigar Mile Handicap G2, ale „Narodowy Skarb” zwyciężył w sumie dość pewnie o szyję. W Saudi Cup będzie okazja do rewanżu. Kurs na zwycięstwo Senor Buscadora wynosi 16:1.
Skandalista dopingowy Baffert na torze Gulfstream Park nie pojawił się, nagrodę w jego imieniu odebrał asystent. W 2021 roku Medina Spirit wygrał w treningu Bafferta Kentucky Derby, został zdyskwalifikowany po tym, jak wykryto w jego organizmie niedozwoloną substancję – betametazon i to była już kolejna wpadka dopingowa kontrowersyjnego szkoleniowca. Zwycięstwo w Kentucky Derby 2021 przypadło Mandalounowi, a Baffert miał zawieszoną od połowy lutego 2022 na 90 dni licencję trenerską i w poprzednich dwóch latach w tej słynnej gonitwie konie nie mogły oficjalnie na niego biegać. Dostał też dwuletni zakaz wstępu na tor Churchill Downs.
National Treasure jako dwulatek w sezonie 2022 biegał trzy razy. Wygrał z debiutu na 1300 m. W październiku był drugi w American Pharoah Stakes G1 na 1700 m na torze Santa Anita, ale aż ponad 5 długości za ogierem Cave Rock. 4 listopada w Breeders Cup Juvenile G1 był trzeci, za dwoma gwiazdami – 1,5 długości za Cave Rockiem i prawie cztery długości za zwycięskim Forte.
W ubiegłym roku zaczęły się kombinacje Bafferta z „Narodowym Skarbem”. Ponieważ trener był zawieszony za doping i miał zakaz wstępu na tor Churchill Downs, gdzie rozgrywane są Kentucky Derby, licząc się ze startem w tej gonitwie ogiera National Treasure, 4 marca przepisał go na swojego asystenta Tima Yakteena, podobnie jak kilka innych koni. W Kentucky Derby jednak National Treasure nie wystartował i 16 maja Baffert znów zgłosił tego konia na siebie i w zwycięskim Preakness Stakes G1 biegł już pod jego nazwiskiem. Ta gonitwa jest rozgrywana bowiem nie w stanie Kentucky, ale w Baltimore w stanie Maryland, gdzie Bafferta zawieszenie już nie obowiązywało.
8 kwietnia w Santa Anita Derby G1 na 1800 m, National Treasure był czwarty, 2,75 długości za zwycięskim Practical Move i widać było, że może się liczyć w klasykach. Finisz Preakness Stakes (1900 metrów), drugim wyścigu amerykańskiej potrójnej korony, wyglądał trochę jak walka w zapasach, albo w MMA. National Treasure (dżokej John Velazquez) i Blazing Sevens (Irad Ortiz) niemal przez całą prostą walczyły pierś w pierś, kilkukrotnie potrącając się. Ostatecznie National Treasure wygrał o łeb. Za nimi, jako trzeci, finiszował zwycięzca Kentucky Derby – Mage.
Kolejne trzy starty National Treasure w sezonie 2023 nie były udane. W trzecim wyścigu potrójnej korony, Belmont Stakes G1 na 2400 m, zajął dopiero szóste miejsce, ponad siedem długości za zwycięskim Arcangelo. To był dla niego zdecydowanie za długi dystans. W sierpniu w Travers Stakes G1 na 2000 m był piąty, ale stracił do Arcangelo jeszcze więcej, ponad 9 długości.
Po kolejnym skróceniu dystansu poszło mu lepiej. 1 października był czwarty Awesome Again Stakes G1 na 1800 m, a 4 listopada pod Flavienem Pratem drugi w Breeders Cup Dirt Mile G1 na 1600 m, gdzie po pasjonującej walce przegrał tylko o nos z ogierem Cody’s Wish, który został wybrany Koniem Roku 2023 w Stanach Zjednoczonych (w sezonie 2024 będzie ogierem czołowym z ceną stanówki 75 tysięcy dolarów). I znów to był pojedynek w stylu sportów walki. To był ostatni wyścig National Treasure przed występem w Pegasus World Cup.
National Treasure jest synem znakomitego na torze i w hodowli ogiera Quality Road (Elusive Quality – Kobla po Strawberry Road), który na 13 startów wygrał osiem wyścigów i 2,2 mln dolarów. Zwyciężył w czterech gonitwach rangi G1 – Florida Derby, Donn Handicap, Metropolitan Handicap i Woodward Stakes.
Quality Road od 2011 roku stacjonuje w Lane’s End Farm w Kentucky. Zaczynał od ceny stanówki 35 tysięcy dolarów. W 2018 roku cena wzrosła do 70 tys., rok później do 150 tys., a w latach 2023-2024 jest to 200 tys. dolarów. Cztery konie po nim uzyskały dotąd rating powyżej 120 funtów – City of Light (125, zwycięzca Pegasus World Cup i Breeders Cup Dirt Mile), Emblem Road (121, Saudi Cup), Abel Tasman (122) i właśnie National Treasure (123).
Matka zwycięzcy Preakness – Treasure (Medaglia d’Oro – Proposal po Mt. Livermore) biegała siedem razy, bez zwycięstwa, ale zarobiła ponad 63 tysiące dolarów. Urodziła wcześniej dwa konie po Speightstown, które wygrały ponad 200 tysięcy dolarów, ale nie miały statusu black type. Rodowód jest jednak cenny, bo kolejne matki National Treasure idą po takich ikonach wyścigów i hodowli jak Storm Bird, Secretariat (jest na niego zinbredowany 5×5) i Mr Prospector. W sobotę w Saudi Cup wartość jego rodowodu zostanie zweryfikowana przez Japończyków…
Transmisja z Saudi Cup 2024 w sobotę 24 lutego od godziny 18 w Polsacie Sport Fight.
Lista startowa Saudi Cup pod linkiem:
https://www.racingpost.com/racecards/1016/riyadh/2024-02-24/861766/
Robert Zieliński
Na zdjęciu tytułowym White Abarrio wygrywa Breeders’ Cup Classic przed Derma Sotogake. Fot. americasbestracing.net